Những Cách Giúp Nhà Lãnh Đạo Làm Chủ Cảm Xúc

---

Để trở thành một nhà lãnh đạo thành công, việc làm chủ cảm xúc là một yếu tố quan trọng. Khả năng này giúp lãnh đạo đưa ra quyết định sáng suốt, xử lý xung đột hiệu quả và xây dựng một môi trường làm việc tích cực. Dưới đây là các phương pháp giúp nhà lãnh đạo làm chủ cảm xúc, dựa trên các nghiên cứu khoa học và thực tiễn trong quản lý.

1. Phát triển khả năng tự nhận thức

Tự nhận thức là nền tảng của việc làm chủ cảm xúc. Nhà lãnh đạo cần nhận diện cảm xúc của mình trong những tình huống cụ thể để hiểu được nguyên nhân và phản ứng cảm xúc. Theo Goleman (1995), khả năng tự nhận thức là một trong những yếu tố quan trọng nhất của trí tuệ cảm xúc.

• Thực hành chánh niệm: Chánh niệm (mindfulness) giúp tăng cường khả năng tự nhận thức, từ đó cải thiện khả năng kiểm soát cảm xúc. Kabat-Zinn (1994) cho thấy rằng chánh niệm giảm căng thẳng và giúp lãnh đạo phản ứng tốt hơn trong tình huống khó khăn.

2. Phát triển khả năng tự kiểm soát

Tự kiểm soát là khả năng điều chỉnh phản ứng cảm xúc để không bị ảnh hưởng bởi những tác nhân tiêu cực. Nhà lãnh đạo có khả năng tự kiểm soát tốt sẽ tạo ra một môi trường làm việc tích cực và thúc đẩy tinh thần đội ngũ.

• Hít thở sâu: Khi cảm thấy căng thẳng, hít thở sâu giúp tâm trạng ổn định hơn. Brown và Gerbarg (2009) cho rằng hít thở sâu giảm căng thẳng và cải thiện tinh thần nhờ kích hoạt hệ thần kinh đối giao cảm.
• Đặt mình vào vị trí người khác: Thực hành đồng cảm giúp nhà lãnh đạo kiềm chế cảm xúc tiêu cực và suy nghĩ khách quan hơn.

3. Xây dựng kỹ năng quản lý căng thẳng

Căng thẳng là nguyên nhân chính gây mất kiểm soát cảm xúc. Nhà lãnh đạo cần quản lý căng thẳng để duy trì tâm trạng tích cực và giảm áp lực.

• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp giải phóng hormone endorphin, cải thiện tâm trạng. Theo Mayo Clinic (2019), tập thể dục giúp tăng cường sức khỏe và khả năng tập trung.
• Sắp xếp công việc ưu tiên: Sắp xếp ưu tiên giúp giảm căng thẳng và tăng năng suất. Harvard Business Review (2014) khuyến nghị ưu tiên các nhiệm vụ quan trọng và cấp bách.

4. Phát triển trí tuệ cảm xúc

Trí tuệ cảm xúc là khả năng hiểu và quản lý cảm xúc của mình và người khác. Theo Goleman (1998), trí tuệ cảm xúc cao giúp lãnh đạo kiểm soát cảm xúc và tạo ảnh hưởng tích cực đến đội ngũ.

• Luyện tập kỹ năng lắng nghe: Lắng nghe giúp nhà lãnh đạo hiểu rõ cảm xúc và suy nghĩ của đồng nghiệp, xây dựng lòng tin và sự tôn trọng.
• Phát triển kỹ năng đồng cảm: Đồng cảm giúp nhà lãnh đạo hiểu cảm xúc và góc nhìn của người khác, từ đó kiểm soát tốt hơn cảm xúc và phản ứng phù hợp.

5. Đặt giới hạn và bảo vệ thời gian cá nhân

Nhà lãnh đạo cần dành thời gian nghỉ ngơi, làm mới tinh thần và duy trì cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Điều này giúp họ quản lý căng thẳng và cảm xúc, đồng thời tăng cường sáng tạo và khả năng ra quyết định.

• Tham gia các hoạt động ngoài công việc: Tham gia hoạt động giải trí giúp giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tinh thần. Nghiên cứu của Kuykendall et al. (2015) cho thấy những người tham gia các hoạt động giải trí thường có khả năng làm chủ cảm xúc tốt hơn.

6. Thực hành phản hồi xây dựng

Nhà lãnh đạo nên thực hành phản hồi tích cực và xây dựng khi cần giải quyết vấn đề hoặc đưa ra góp ý. Cách này giúp duy trì môi trường làm việc hòa hợp và phát triển đội ngũ.

• Áp dụng phương pháp “sandwich feedback”: Đưa ra nhận xét tích cực trước, sau đó là nhận xét cải thiện, và kết thúc bằng lời động viên. Rosen et al. (2006) cho rằng phản hồi xây dựng giúp tăng cường lòng tin và sự hợp tác giữa các thành viên.

Kết luận

Làm chủ cảm xúc là một kỹ năng thiết yếu cho các nhà lãnh đạo. Phát triển tự nhận thức, tự kiểm soát, quản lý căng thẳng, trí tuệ cảm xúc, duy trì cân bằng giữa công việc và cuộc sống, cùng với thực hành phản hồi xây dựng sẽ giúp các nhà lãnh đạo cải thiện khả năng quản lý cảm xúc và tạo ra môi trường làm việc tích cực.

Tài liệu tham khảo

1. Brown, R. P., & Gerbarg, P. L. (2009). Yoga breathing, meditation, and longevity. Annals of the New York Academy of Sciences, 1172(1), 54-62.
2. Goleman, D. (1995). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ. Bantam Books.
3. Goleman, D. (1998). Working with emotional intelligence. Bantam Books.
4. Harvard Business Review. (2014). How to prioritize when everything is a priority.
5. Kabat-Zinn, J. (1994). Wherever you go, there you are: Mindfulness meditation in everyday life. Hyperion.
6. Kuykendall, L., Boehm, J. K., & Zhu, Z. (2015). The importance of leisure activities in the relationship between leisure satisfaction and life satisfaction. Journal of Positive Psychology, 10(5), 362-372.
7. Mayo Clinic. (2019). Exercise: 7 benefits of regular physical activity.
8. Rosen, C. C., Harris, K. J., & Kacmar, K. M. (2006). The emotional implications of workplace abuse: Perceptions of workplace abuse and employee outcomes. Journal of Applied Psychology, 91(5), 1151-1165.