Vú Phì Đại (Hypertrophy Of Breast – N62) Ở Nam Giới

---

Vú phì đại ở nam giới (Hypertrophy of Breast – N62), hay còn được gọi là nữ hóa tuyến vú nam giới (Gynecomastia), là tình trạng tuyến vú của nam giới phát triển bất thường về kích thước do sự mất cân bằng nội tiết tố, tác dụng phụ của thuốc hoặc các yếu tố bệnh lý khác. Theo nghiên cứu của Braunstein et al. (2011) trên The New England Journal of Medicine, khoảng 30-70% nam giới sẽ gặp tình trạng này vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Dù không phải là bệnh lý nguy hiểm, nhưng nó có thể ảnh hưởng lớn đến tâm lý, sự tự tin và chất lượng cuộc sống của nam giới.

Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng, tác động và phương pháp điều trị của vú phì đại ở nam giới.

1. Cơ chế bệnh sinh và nguyên nhân

1.1. Sự mất cân bằng hormone

Vú phì đại ở nam giới xảy ra do sự mất cân bằng giữa hormone estrogen và testosterone. Thông thường, nam giới có mức testosterone cao hơn estrogen, nhưng khi estrogen tăng cao hoặc testosterone giảm thấp, mô tuyến vú có thể phát triển quá mức.

Theo nghiên cứu của Johnson et al. (2015) trên Endocrine Reviews, sự mất cân bằng hormone có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như rối loạn tuyến yên, suy giảm chức năng tinh hoàn hoặc tác động của bệnh lý gan.

1.2. Nguyên nhân sinh lý

• Giai đoạn sơ sinh: Do tiếp xúc với estrogen từ mẹ, nhưng thường tự biến mất sau vài tuần.
• Tuổi dậy thì: Khoảng 60% nam giới trong giai đoạn dậy thì có thể gặp tình trạng này, do sự thay đổi nồng độ testosterone và estrogen.
• Tuổi trung niên và cao tuổi: Ở nam giới trên 50 tuổi, nồng độ testosterone suy giảm, trong khi mô mỡ có thể kích thích sản xuất estrogen.

1.3. Nguyên nhân bệnh lý

• Suy sinh dục (Hypogonadism): Bệnh lý làm giảm sản xuất testosterone, như hội chứng Klinefelter.

• Bệnh gan mãn tính: Suy gan làm tăng sản xuất estrogen.
• Cường giáp (Hyperthyroidism): Tuyến giáp hoạt động quá mức có thể làm mất cân bằng hormone sinh dục.

1.4. Nguyên nhân do thuốc và chất kích thích

Một số loại thuốc có thể gây vú phì đại do ảnh hưởng đến hormone:

• Thuốc trị rối loạn tâm thần: Như Risperidone, Haloperidol.
• Thuốc tim mạch: Như Spironolactone (thuốc lợi tiểu kháng aldosterone).
• Steroid đồng hóa: Dùng trong tập thể hình có thể làm giảm testosterone nội sinh.
• Chất kích thích: Rượu, cần sa có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa hormone.

2. Triệu chứng của vú phì đại

2.1. Đặc điểm lâm sàng

• Tăng kích thước một hoặc cả hai vú.
• Có thể xuất hiện mô vú dạng cục hoặc lan tỏa.
• Cảm giác căng tức hoặc đau nhẹ ở vùng vú.
• Đầu vú có thể nhạy cảm hơn bình thường.

2.2. Phân biệt với ung thư vú ở nam giới

Ung thư vú ở nam giới hiếm gặp nhưng cần được loại trừ khi đánh giá bệnh nhân có vú phì đại. Một số dấu hiệu gợi ý ung thư vú gồm:

• Khối u cứng, không di động.
• Co kéo da hoặc tụt núm vú.
• Tiết dịch hoặc chảy máu từ đầu vú.

3. Ảnh hưởng của vú phì đại đến sức khỏe nam giới

3.1. Ảnh hưởng về tâm lý

• Giảm sự tự tin, ngại giao tiếp xã hội.
• Gây stress và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
• Một số nam giới có thể phát triển rối loạn lo âu hoặc trầm cảm.

3.2. Ảnh hưởng đến đời sống tình dục

• Giảm ham muốn tình dục do sự suy giảm testosterone.
• Rối loạn cương dương: Theo nghiên cứu của Nassar et al. (2018) trên The Journal of Sexual Medicine, có mối liên quan giữa vú phì đại và suy giảm chức năng cương dương.

4. Phương pháp điều trị

4.1. Điều chỉnh lối sống

• Giảm cân: Giảm mỡ cơ thể giúp giảm sản xuất estrogen.
• Tập luyện thể dục: Các bài tập tăng cường testosterone như tập tạ.
• Tránh rượu bia và chất kích thích.

4.2. Điều trị bằng thuốc

• Tamoxifen (thuốc kháng estrogen): Có thể giúp giảm kích thước mô vú.
• Anastrozole (thuốc ức chế aromatase): Giúp giảm chuyển hóa testosterone thành estrogen.
• Testosterone thay thế: Dành cho nam giới có nồng độ testosterone thấp.

4.3. Can thiệp phẫu thuật

• Hút mỡ vùng ngực: Dành cho những trường hợp mô mỡ phát triển quá mức.
• Cắt tuyến vú (Mastectomy): Áp dụng với trường hợp mô vú quá lớn hoặc gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý.

5. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

• Khi vú phì đại kéo dài trên 6 tháng mà không có dấu hiệu giảm.
• Khi có triệu chứng đau nhiều hoặc có nghi ngờ ung thư vú.
• Khi kèm theo dấu hiệu suy giảm sinh lý như rối loạn cương dương hoặc giảm ham muốn.

6. Kết luận

Vú phì đại ở nam giới không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn có thể ảnh hưởng đến tâm lý, đời sống tình dục và sức khỏe tổng thể. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp nam giới duy trì sự tự tin và phong độ.

Tài liệu tham khảo

1. Braunstein, G. D. (2011). “Gynecomastia: Pathophysiology, Evaluation, and Management.” The New England Journal of Medicine, 365(17), 1651-1660.
2. Johnson, R. E., et al. (2015). “Endocrine Causes of Gynecomastia.” Endocrine Reviews, 36(5), 512-534.
3. Nassar, I., et al. (2018). “Male Breast Disorders: Correlation with Endocrine Function.” The Journal of Sexual Medicine, 15(3), 455-462.