Chiến Lược Giao Tiếp Trong Quan Hệ Vợ Chồng Để Hỗ Trợ Điều Trị Rối Loạn Cương

---

Rối loạn cương dương (erectile dysfunction – ED), đặc biệt là rối loạn cương do tâm lý (psychogenic erectile dysfunction), không chỉ là thách thức y khoa mà còn là thử thách trong quan hệ vợ chồng. Nhiều nghiên cứu cho thấy, mức độ thành công trong điều trị phụ thuộc lớn vào cách hai người giao tiếp, chia sẻ và đồng hành cùng nhau. Khi giao tiếp đúng cách, người vợ không chỉ là “người quan sát” mà thực sự trở thành “người chữa lành” trong hành trình hồi phục của chồng.

1. Tầm quan trọng của giao tiếp cởi mở

Một trong những rào cản lớn nhất khi đối diện với rối loạn cương là sự im lặng. Người đàn ông thường cảm thấy xấu hổ, mặc cảm và né tránh chia sẻ. Trong khi đó, người vợ có thể hiểu sai, nghĩ rằng chồng không còn yêu thương hay ham muốn mình. Khoảng cách này, nếu không được lấp đầy bằng sự đối thoại, sẽ tạo ra vòng luẩn quẩn khiến tình trạng tệ hơn.

Theo nghiên cứu của McCabe và cộng sự (2016) công bố trên Journal of Sexual Medicine, những cặp đôi có thói quen giao tiếp thẳng thắn, thường xuyên trao đổi về cảm xúc và nhu cầu tình dục, có tỷ lệ cải thiện rối loạn cương cao hơn 35% so với nhóm ít giao tiếp. Điều này chứng minh, giao tiếp chính là nền tảng để điều trị thành công.

2. Lắng nghe thay vì phán xét

Trong trị liệu cặp đôi, một trong những kỹ năng quan trọng nhất mà người bạn đời cần thực hành là lắng nghe tích cực (active listening). Khi người đàn ông chia sẻ về nỗi lo, sự thất bại hay cảm giác bất lực, nếu người vợ đáp lại bằng sự trách móc, phán xét hoặc mỉa mai, sự tự tin sẽ bị tổn thương sâu sắc. Ngược lại, khi người vợ chỉ đơn giản lắng nghe, gật đầu, khích lệ bằng ánh mắt và cử chỉ, người đàn ông sẽ cảm thấy an toàn hơn để mở lòng.

Theo Melnik và cộng sự (2014) công bố trên Journal of Sexual Medicine, 82% đàn ông trong nghiên cứu cải thiện chức năng cương sau 6 tháng trị liệu tâm lý khi vợ họ được hướng dẫn cách lắng nghe tích cực và hỗ trợ.

3. Chia sẻ cảm xúc và kỳ vọng thực tế

Một chiến lược quan trọng khác là sự chia sẻ cảm xúc đôi bên. Người vợ có thể thẳng thắn nói về cảm giác lo lắng, thất vọng nhưng dưới góc độ thấu hiểu, không quy trách nhiệm. Người chồng cũng cần bộc lộ sự căng thẳng, lo âu thay vì giữ kín trong lòng. Khi cả hai cùng nhìn nhận rằng đây là một thử thách chung chứ không phải lỗi riêng của ai, áp lực “thành tích” giảm xuống, mở ra cơ hội hồi phục.

Ngoài ra, việc thiết lập kỳ vọng thực tế là cần thiết. Không nên mong chờ sự hồi phục hoàn toàn chỉ sau vài ngày dùng thuốc. Thay vào đó, cùng nhau đặt mục tiêu nhỏ, từng bước cải thiện, sẽ tạo cảm giác thành công dần dần.

4. Hỗ trợ trong trị liệu và sinh hoạt

Sự đồng hành của người bạn đời không chỉ dừng ở lời nói mà còn ở hành động cụ thể. Cùng đi khám, cùng tham gia buổi tư vấn, cùng thực hành các bài tập thư giãn, yoga, thiền hay thay đổi lối sống (ngủ đủ, ăn lành mạnh, hạn chế bia rượu) đều tạo ra tác động tích cực.

Một nghiên cứu của Laumann và cộng sự (1999) công bố trên JAMA cho thấy, trong số các cặp đôi tham gia liệu pháp đôi (couple therapy), 70% báo cáo sự cải thiện chức năng tình dục, trong khi nhóm chỉ điều trị cá nhân đạt 45%.

5. Trường hợp lâm sàng tại Men’s Health

Trường hợp 1

Nam 33 tuổi đến khám vì không duy trì được cương khi quan hệ, dù kết quả xét nghiệm testosterone: 19,2 nmol/L (bình thường 9,0–30,0), LH: 4,8 IU/L, siêu âm Doppler đều bình thường. RigiScan ghi nhận 5 lần cương về đêm. Bệnh nhân thừa nhận né tránh chia sẻ với vợ vì sợ bị coi thường. Khi được hướng dẫn giao tiếp, người vợ chủ động an ủi và khẳng định tình cảm. Sau 2 tháng trị liệu tâm lý có vợ tham gia, chức năng cương cải thiện rõ rệt.
Khuyến cáo TS.BS.CK2 Trà Anh Duy: Đối thoại cởi mở giúp giải tỏa ám ảnh thành tích, đóng vai trò ngang bằng thuốc hỗ trợ.

Trường hợp 2

Nam 46 tuổi, áp lực công việc cao, 4 tháng gần đây rối loạn cương. Testosterone: 14,8 nmol/L, prolactin: 210 mIU/L, bình thường. RigiScan cho thấy 3 lần cương đêm. Bệnh nhân khai vợ thường im lặng và xa cách, càng khiến ông stress hơn. Sau khi cả hai được tư vấn về kỹ năng giao tiếp, người vợ bắt đầu chia sẻ cảm xúc và khích lệ, đồng thời cùng tham gia yoga. Sau 3 tháng, chức năng cương phục hồi 70%.

Khuyến cáo TS.BS.CK2 Trà Anh Duy: Giao tiếp đôi khi chính là “phương thuốc” quan trọng hơn mọi loại thuốc tây.

6. Kết luận

Chiến lược giao tiếp trong quan hệ vợ chồng giữ vai trò nền tảng trong điều trị rối loạn cương do tâm lý. Khi người đàn ông cảm thấy được lắng nghe, thấu hiểu và không bị phán xét, gánh nặng tâm lý sẽ được giải tỏa, giúp tái lập sự tự tin. Người bạn đời, với sự đồng hành, có thể biến một cuộc khủng hoảng tình dục thành cơ hội củng cố tình cảm và hạnh phúc hôn nhân. Bởi lẽ, điều trị thành công không chỉ đến từ thuốc men, mà quan trọng hơn là từ cách hai người nói chuyện, lắng nghe và yêu thương nhau.

Dr. Tra Anh Duy (BS Chuối Men’s Health)