Đau Tinh Hoàn Sau Khi Quan Hệ Tình Dục

---

Cảm giác đau hoặc căng tức ở tinh hoàn sau khi quan hệ tình dục là một tình trạng thường bị bỏ qua hoặc khiến nhiều nam giới e ngại khi tìm kiếm sự tư vấn y khoa. Trên thực tế, đau tinh hoàn (testicular pain) không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống tình dục mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo cho một số bệnh lý nam khoa nghiêm trọng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

1. Đặc điểm của đau tinh hoàn sau quan hệ tình dục

Đau tinh hoàn sau khi quan hệ có thể xảy ra một hoặc hai bên, mức độ từ âm ỉ đến dữ dội. Thời gian kéo dài từ vài phút đến vài giờ, thậm chí vài ngày tùy nguyên nhân. Một số biểu hiện thường gặp:

• Đau sau xuất tinh hoặc khi dương vật xìu xuống.
• Căng tức vùng bìu, có thể lan lên háng hoặc bụng dưới.
• Có cảm giác “nặng” ở vùng tinh hoàn, đau tăng khi vận động.
• Đôi khi kèm theo tiểu buốt, tiểu khó hoặc tinh dịch đổi màu.

Cần phân biệt rõ với các nguyên nhân đau tinh hoàn không liên quan đến quan hệ như chấn thương, xoắn tinh hoàn (testicular torsion), thoát vị bẹn (inguinal hernia) hay ung thư tinh hoàn (testicular cancer).

2. Nguyên nhân thường gặp

2.1 Ứ huyết tinh hoàn (Epididymal Hypertension)

Còn được gọi là “blue balls”, tình trạng này xảy ra khi hưng phấn tình dục kéo dài nhưng không đạt cực khoái, dẫn đến ứ máu trong tinh hoàn và mào tinh hoàn (epididymis). Mạch máu giãn nở kéo dài gây cảm giác căng tức, khó chịu.

Tình trạng này không nguy hiểm, có thể tự hết sau vài giờ. Tuy nhiên, nếu lặp đi lặp lại, gây khó chịu hoặc ảnh hưởng tâm lý, cần được bác sĩ tư vấn về hành vi tình dục lành mạnh.

2.2 Viêm mào tinh hoàn (Epididymitis)

Là nguyên nhân phổ biến gây đau tinh hoàn sau khi quan hệ, đặc biệt ở nam giới quan hệ không an toàn. Tác nhân thường là vi khuẩn lây qua đường tình dục như Chlamydia trachomatis hoặc Neisseria gonorrhoeae. Viêm gây sưng đau một bên bìu, kèm đỏ da, sốt, cảm giác nóng rát khi tiểu.

Theo nghiên cứu của Trojian et al. (2009) đăng trên American Family Physician, viêm mào tinh chiếm tới 70% các trường hợp đau tinh hoàn ở nam giới từ 18–35 tuổi.

2.3 Trào ngược tinh dịch vào bàng quang (Retrograde Ejaculation)

Đây là tình trạng tinh dịch không xuất ra ngoài mà chảy ngược vào bàng quang trong quá trình xuất tinh. Người bệnh thường không thấy có tinh dịch sau khi cực khoái, đôi khi thấy nước tiểu đục. Trào ngược có thể gây cảm giác đau tức tinh hoàn nếu tinh dịch bị giữ lại, không thoát được hoàn toàn.

Theo Perimenis et al. (2004) trên International Urology and Nephrology, rối loạn cơ vòng cổ bàng quang do dùng thuốc hoặc phẫu thuật niệu đạo là nguyên nhân thường gặp của hiện tượng này.

2.4 Viêm tuyến tiền liệt (Prostatitis)

Viêm tuyến tiền liệt cấp hoặc mạn tính đều có thể gây đau lan xuống tinh hoàn sau khi quan hệ. Đặc trưng bởi cảm giác đau sâu vùng tầng sinh môn (perineum), đau tăng khi xuất tinh, có thể kèm theo rối loạn tiểu tiện.

Nghiên cứu của Nickel et al. (2003) trên The Journal of Urology ghi nhận 62% bệnh nhân viêm tuyến tiền liệt mạn tính có triệu chứng đau vùng bìu và tinh hoàn sau quan hệ tình dục.

2.5 Giãn tĩnh mạch thừng tinh (Varicocele)

Tình trạng các tĩnh mạch quanh tinh hoàn giãn nở bất thường, làm tăng áp lực và ứ máu vùng bìu. Sau khi quan hệ, máu dồn xuống vùng tinh hoàn khiến cảm giác đau tức rõ rệt hơn. Thường gặp ở bên trái, kèm cảm giác “nặng” vùng bìu.

Theo nghiên cứu của Carmignani et al. (2006) công bố trên BJU International, 47% bệnh nhân bị giãn tĩnh mạch thừng tinh có biểu hiện đau tinh hoàn, trong đó một số mô tả cơn đau rõ hơn sau khi quan hệ tình dục hoặc vận động thể lực.

Tình trạng các tĩnh mạch quanh tinh hoàn giãn nở bất thường, làm tăng áp lực và ứ máu vùng bìu. Sau khi quan hệ, máu dồn xuống vùng tinh hoàn khiến cảm giác đau tức rõ rệt hơn. Thường gặp ở bên trái, kèm cảm giác “nặng” vùng bìu.

3. Trường hợp lâm sàng

Trường hợp 1: Đau tức tinh hoàn sau khi quan hệ lần đầu

Nam sinh H., 20 tuổi (TPHCM) đến khám với triệu chứng đau tinh hoàn trái âm ỉ, kéo dài 8 tiếng sau khi quan hệ tình dục lần đầu tiên. Không sốt, không rối loạn tiểu tiện. Khám ghi nhận bìu trái căng nhẹ, không đỏ. Siêu âm Doppler không thấy xoắn tinh hoàn, không có dịch bìu. Chẩn đoán: Ứ huyết tinh hoàn do kích thích kéo dài. Bệnh nhân được tư vấn tâm lý, nghỉ ngơi và chườm lạnh. Hết đau sau 24 giờ.

Trường hợp 2: Đau tinh hoàn tái đi tái lại sau quan hệ

Bệnh nhân P., nam 34 tuổi (Bình Thuận), đến khám vì đau tinh hoàn phải sau khi quan hệ, lặp lại 4 lần trong vòng 2 tháng. Kèm cảm giác nóng rát khi tiểu và tinh dịch có lẫn ít máu. Khám bìu ghi nhận mào tinh phải sưng nhẹ, đau khi ấn. Siêu âm bìu cho thấy hình ảnh viêm mào tinh. Xét nghiệm nước tiểu phát hiện Chlamydia dương tính. Chẩn đoán: Viêm mào tinh hoàn do lây truyền qua đường tình dục. Điều trị nội khoa trong 14 ngày. Tình trạng cải thiện sau 1 tuần.

4. Khi nào cần đến bác sĩ?

Nam giới cần chủ động đi khám nếu:

• Đau tinh hoàn kéo dài trên 1 ngày sau quan hệ.
• Có biểu hiện sưng, đỏ, sốt hoặc đau dữ dội.
• Đau lặp lại nhiều lần sau quan hệ.
• Tiểu buốt, tinh dịch bất thường (có máu, đổi màu).
• Đau kèm theo buồn nôn, nôn, đau bụng dưới (nghi ngờ xoắn tinh hoàn).

5. Kết luận

Đau tinh hoàn sau khi quan hệ có thể là biểu hiện sinh lý nhất thời hoặc dấu hiệu bệnh lý tiềm ẩn cần được điều trị. Việc hiểu rõ nguyên nhân, theo dõi triệu chứng và không ngần ngại đến gặp bác sĩ là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe sinh sản và tâm lý tình dục của nam giới. Các trường hợp liên quan đến nhiễm trùng, viêm tuyến phụ hay giãn tĩnh mạch thừng tinh đều có hướng điều trị hiệu quả nếu được chẩn đoán sớm.

Tài liệu tham khảo

1. Trojian, T. H., Lishnak, T. S., & Heiman, D. (2009). Epididymitis and orchitis: An overview. American Family Physician, 79(7), 583–587.
2. Nickel, J. C., Tripp, D. A., & Pontari, M. A. (2003). Symptoms of chronic prostatitis/chronic pelvic pain syndrome are associated with psychological symptoms and stress. The Journal of Urology, 170(3), 827–831.
3. Perimenis, P., Markou, S., Gyftopoulos, K., Athanasopoulos, A., & Barbalias, G. (2004). Retrograde ejaculation in men with lower urinary tract symptoms: A comparative study. International Urology and Nephrology, 36(4), 535–539.
4. Carmignani, L., Gadda, F., Gazzano, G., et al. (2006). High incidence of varicocele in men with chronic testicular pain. BJU International, 97(4), 955–959.