Đời Sống Tình Dục Ở Những Nền Văn Hóa Cổ Đại – Khi Tình Dục Là Một Phần Thiêng Liêng Của Sự Sống
Trung tâm Sức khoẻ Nam Giới Men's Health
Khác với quan điểm rụt rè hoặc cấm kỵ về tình dục trong nhiều xã hội hiện đại, các nền văn minh cổ đại – từ Lưỡng Hà, Ai Cập, Hy Lạp đến Trung Hoa – đều xem tình dục như một phần tự nhiên, thiêng liêng và gắn bó mật thiết với tâm linh, sức khỏe và trật tự xã hội. Việc nghiên cứu đời sống tình dục cổ đại không chỉ giúp hiểu rõ hơn về tâm sinh lý loài người mà còn soi sáng nhiều quan điểm y học và trị liệu vẫn còn giá trị đến ngày nay.
- Tình dục trong văn minh Ai Cập cổ đại
Trong văn hóa Ai Cập cổ đại, tình dục gắn liền với khả năng sinh sản, quyền lực và sự nối dài của sự sống. Các vị thần như Isis và Osiris không chỉ là biểu tượng của sự sống – cái chết mà còn đại diện cho sự hợp nhất âm dương. Theo nghiên cứu của Assmann (2001) công bố trên Journal of Egyptian History, nghi thức phục sinh Osiris sau khi bị Seth sát hại mô phỏng hành vi giao hợp thần thoại giữa Isis và Osiris, qua đó phục hồi sự sống của cả vũ trụ.
Các bản khắc trên giấy cói (papyrus) và phù điêu ở đền Karnak, Luxor cũng cho thấy các hình ảnh quan hệ tình dục, không bị che giấu, phản ánh quan điểm tích cực về nhục cảm. Việc thủ dâm (masturbation) của thần Atum – theo thần thoại Ai Cập – được xem là hành vi tạo ra thế giới, một ví dụ điển hình cho tính thiêng liêng của tình dục.
- Văn hóa tình dục ở Hy Lạp cổ đại
Hy Lạp cổ đại xem tình dục như một phần thiết yếu của đời sống, không chỉ để sinh sản mà còn để thể hiện sự hài hòa với tự nhiên và thần linh. Người Hy Lạp không phân biệt khắt khe giữa tình dục khác giới và đồng giới, nhất là trong các mối quan hệ sư đồ giữa nam thanh niên (eromenos) và người thầy (erastes).
Theo Dover (1989) công bố trên Greek Homosexuality, người Hy Lạp xem tình dục đồng giới nam là một phần của giáo dục đạo đức và thể chất, góp phần hình thành phẩm chất công dân. Tuy nhiên, hành vi này chỉ được xem là hợp đạo lý nếu diễn ra trong bối cảnh người lớn tuổi truyền dạy và người trẻ phải tuân thủ vai trò tiếp nhận.
Ngoài ra, các lễ hội thờ nữ thần Aphrodite thường có yếu tố tình dục thiêng liêng, bao gồm nghi lễ giao hợp nhằm mang lại mùa màng và sự phồn vinh. Tình dục còn xuất hiện phổ biến trong văn chương, nghệ thuật, từ thơ Sappho đến bình gốm đỏ mô tả cảnh giao hợp.
- Ấn Độ cổ đại và triết lý Kama Sutra
Trong truyền thống Ấn Độ, tình dục không chỉ là hoạt động thể chất mà còn là phương tiện đưa con người đến gần hơn với sự thăng hoa tâm linh. Tác phẩm Kama Sutra – được viết bởi Vatsyayana vào thế kỷ thứ 3 sau Công nguyên – không đơn thuần là cẩm nang kỹ thuật mà còn là một triết lý sống toàn diện, kết hợp giữa tình dục, hôn nhân, thẩm mỹ và đạo đức.
Kama (dục vọng) là một trong bốn mục tiêu sống chính của con người theo Ấn Độ giáo, cùng với Dharma (chính đạo), Artha (tiền tài) và Moksha (giải thoát). Theo nghiên cứu của Doniger và Kakar (2002) công bố trên History of Religions, Kama Sutra cho thấy sự hiểu biết sâu sắc về tình dục học cổ điển, bao gồm cả các dạng khoái cảm, tư thế quan hệ, tâm lý lứa đôi và vai trò giới.
Đáng chú ý, Kama Sutra cũng thảo luận về các loại giới tính phi nhị nguyên và các mối quan hệ đồng tính – điều mà nhiều nền văn hóa hiện đại vẫn còn dè dặt.
- Trung Hoa cổ đại và Đạo giáo tình dục
Trong tư tưởng Đạo giáo (Taoism), tình dục được xem là một phần của dưỡng sinh (yangsheng), giúp lưu thông khí huyết, cân bằng âm dương và kéo dài tuổi thọ. Các trước tác như “Tố nữ kinh” (Su Nu Jing) và “Vân cầm kinh” (Yun Qin Jing) mô tả chi tiết về kỹ thuật giao hợp điều độ, hô hấp, kiềm chế xuất tinh (ejaculation control) và tương tác năng lượng giữa hai giới.
Theo nghiên cứu của Harper (1998) công bố trên Asia Major, các nhà Đạo sĩ tin rằng năng lượng tinh (jing) là cội nguồn của sinh lực. Giao hợp mà tiết tinh quá nhiều sẽ làm tổn hại đến khí (qi) và thần (shen), gây suy giảm thể chất và tinh thần. Do đó, nam giới được khuyên nên thực hành “tích tinh” để nuôi dưỡng sức khỏe, đồng thời giúp bạn tình đạt cực khoái mà không cần xuất tinh.
Tình dục trong Đạo giáo không tách rời khỏi thiên nhiên, chu kỳ âm dương, và nhịp sinh học. Quan hệ tình dục đúng thời điểm, đúng nhịp độ và có sự hòa hợp về khí – thần – tâm được xem như liệu pháp dưỡng sinh tự nhiên.
- Tình dục trong văn hóa Do Thái và Cận Đông cổ đại
Khác với hình ảnh khắt khe sau này của tôn giáo phương Tây, Do Thái giáo thời kỳ đầu rất coi trọng tình dục trong hôn nhân. Trong sách Torah, việc vợ chồng gần gũi được xem là nghĩa vụ thiêng liêng (mitzvah), không chỉ để sinh sản mà còn để giữ gìn hạnh phúc và thánh hóa đời sống hôn nhân.
Theo nghiên cứu của Biale (1997) công bố trên Journal of the History of Sexuality, trong truyền thống Talmud, nam giới có trách nhiệm phải làm vợ hài lòng, và điều này không gắn liền với sinh con. Sách Leviticus thậm chí còn đưa ra khung giờ phù hợp để giao hợp nhằm bảo vệ sức khỏe và giữ gìn sự thanh sạch.
Cũng tại vùng Lưỡng Hà (Mesopotamia), các văn bản ghi trên đất sét mô tả nghi thức giao hợp thiêng liêng (hieros gamos) giữa vua và nữ tư tế trong các đền thờ Inanna/Ishtar như một hành vi hợp nhất con người với thần linh, bảo đảm sự phồn thịnh của mùa màng và quốc gia.
- Những kiến thức y học cổ đại về tình dục vẫn còn giá trị
Dù cách diễn đạt và khái niệm khác nhau, nhiều mô hình tình dục học cổ đại phản ánh sự hiểu biết sâu sắc về sinh lý học. Việc kiểm soát xuất tinh, điều chỉnh tư thế, chế độ ăn uống, hơi thở và cảm xúc khi quan hệ – vốn được mô tả trong Kama Sutra hay Đạo giáo – ngày nay được y học hiện đại chứng thực là có ảnh hưởng đến phản xạ tình dục, chức năng sinh sản và rối loạn cương (erectile dysfunction).
Các kỹ thuật như chậm cực khoái (delayed orgasm), tập co cơ đáy chậu (pelvic floor muscle training), hoặc điều hòa hô hấp – vốn từng được thực hành như nghi lễ dưỡng sinh – ngày nay đã trở thành thành phần chính của các chương trình điều trị rối loạn xuất tinh.
Ngoài ra, nhiều nền văn hóa cổ đại đã công nhận rằng tình dục không chỉ là hành vi sinh lý mà còn là quá trình kết nối – giữa người với người, giữa người với thiên nhiên và thần linh – điều mà y học tâm thể (psychosomatic medicine) hiện đại cũng ngày càng nhấn mạnh.
- Kết luận
Tình dục không phải là phát minh của hiện đại, cũng không nên bị bó hẹp trong khuôn khổ đạo đức đơn chiều. Các nền văn hóa cổ đại, từ Ai Cập đến Hy Lạp, từ Ấn Độ đến Trung Hoa, đều nhìn nhận tình dục như một phần thiêng liêng và thiết yếu của sự sống. Những hiểu biết cổ xưa ấy không chỉ là di sản văn hóa mà còn gợi mở nhiều giá trị y học, trị liệu và tâm linh sâu sắc. Khi con người hiện đại biết nhìn lại quá khứ một cách cởi mở và khoa học, đời sống tình dục cũng trở nên hài hòa và toàn diện hơn.
Tài liệu tham khảo
- Assmann, J. (2001). Death and Salvation in Ancient Egypt. Journal of Egyptian History, 1(1), 1–25.
- Dover, K. J. (1989). Greek Homosexuality. Harvard University Press.
- Doniger, W., & Kakar, S. (2002). Kama Sutra. History of Religions, 42(3), 270–295.
- Harper, D. (1998). Early Chinese Medical Literature: The Mawangdui Medical Manuscripts. Asia Major, 11(1), 35–67.
- Biale, D. (1997). Eros and the Jews: From Biblical Israel to Contemporary America. Journal of the History of Sexuality, 7(1), 59–82.