Lối Sống Và Khả Năng Sinh Sản Nam Giới

Cập nhật: 02/03/2025 Tác giả: TS.BS.CK2 TRÀ ANH DUY

Trung tâm Sức khoẻ Nam Giới Men's Health


Khả năng sinh sản của nam giới đang trở thành một vấn đề đáng báo động trên toàn cầu, với tỷ lệ suy giảm số lượng và chất lượng tinh trùng ngày càng gia tăng. Các yếu tố lối sống, môi trường và tâm lý được cho là nguyên nhân chính. Nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng những thay đổi tích cực trong lối sống có thể cải thiện đáng kể sức khỏe sinh sản nam giới.

1. Chế độ dinh dưỡng và sức khỏe tinh trùng

Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe tinh trùng. Các chất chống oxy hóa như vitamin C, E, selenium, và Coenzyme Q10 giúp bảo vệ DNA của tinh trùng khỏi stress oxy hóa (Tremellen, 2008, công bố trên Human Reproduction Update). Ngoài ra, omega-3 từ cá và hạt cũng được chứng minh là cải thiện chất lượng màng tế bào tinh trùng (Safarinejad, 2011, công bố trên Andrologia).

Chế độ ăn kiểu Địa Trung Hải, với thực phẩm giàu chất chống viêm và chất béo không bão hòa, liên quan đến chất lượng tinh trùng tốt hơn. Một nghiên cứu chỉ ra rằng chế độ này giúp tăng khả năng vận động và hình thái tinh trùng (Ricci et al., 2019, công bố trên Andrology).

2. Hoạt động thể chất

Tập thể dục điều độ cải thiện chất lượng tinh trùng, bao gồm nồng độ, khả năng di động và hình thái. Một nghiên cứu so sánh cho thấy nam giới có lối sống năng động có nồng độ tinh trùng cao hơn 73% so với người ít vận động (Gaskins et al., 2015, công bố trên British Journal of Sports Medicine). Tuy nhiên, tập luyện quá mức như chạy marathon hoặc huấn luyện cường độ cao có thể làm giảm testosterone, ảnh hưởng tiêu cực đến sinh sản (Maleki & Tartibian, 2018, công bố trên Life Sciences).

3. Ảnh hưởng của căng thẳng và giấc ngủ

Căng thẳng mãn tính có thể dẫn đến mất cân bằng hormone và giảm testosterone, từ đó gây hại cho quá trình sản sinh tinh trùng (Nargund, 2015, công bố trên Nature Reviews Urology). Ngoài ra, thiếu ngủ làm tăng stress oxy hóa và làm giảm nồng độ cũng như khả năng di động của tinh trùng (Alvarenga et al., 2015, công bố trên Fertility and Sterility).

Các biện pháp quản lý căng thẳng như thiền định và mindfulness đã được chứng minh là cải thiện chất lượng tinh trùng và nâng cao khả năng sinh sản (Walker et al., 2023, công bố trên Human Reproduction).

4. Tác động của cân nặng

Cân nặng không phù hợp là một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất gây suy giảm khả năng sinh sản. Nghiên cứu cho thấy béo phì làm giảm nồng độ tinh trùng và chuyển đổi testosterone thành estrogen (Pasquali, 2006, công bố trên Fertility and Sterility). Trong khi đó, thiếu cân cũng có thể dẫn đến mất cân bằng hormone và giảm khả năng sinh sản (Boutari et al., 2020, công bố trên Metabolism).

Việc giảm cân qua chế độ ăn kiêng và tập luyện đã được chứng minh là cải thiện đáng kể chất lượng tinh trùng (Andersen et al., 2022, công bố trên Human Reproduction).

5. Các yếu tố môi trường và nghề nghiệp

Tiếp xúc với nhiệt độ cao, ô nhiễm và hóa chất như BPA, phthalates có thể gây hại nghiêm trọng cho tinh trùng. Một nghiên cứu cho thấy rằng nhiệt độ cao trong môi trường làm việc làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng (Durairajanayagam et al., 2015, công bố trên Reproductive Biomedicine Online). Bên cạnh đó, phthalates và BPA được ghi nhận làm rối loạn hormone và tổn thương DNA tinh trùng (Kumar & Singh, 2022, công bố trên Environmental Science Europe).

6. Khuyến nghị cải thiện khả năng sinh sản

Các thay đổi lối sống tích cực có thể giúp cải thiện đáng kể sức khỏe sinh sản:

  • Áp dụng chế độ ăn kiểu Địa Trung Hải hoặc các chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa.
  • Tập luyện điều độ, tránh các hoạt động cường độ quá cao.
  • Quản lý căng thẳng bằng mindfulness và các liệu pháp tâm lý.
  • Duy trì cân nặng trong mức lý tưởng.
  • Hạn chế tiếp xúc với nhiệt độ cao và hóa chất độc hại.

Kết luận

Tài liệu tham khảo

  1. Tremellen K. (2008). Oxidative stress and male infertility. Human Reproduction Update.
  2. Safarinejad MR. (2011). Effect of omega-3 polyunsaturated fatty acid supplementation on semen profile. Andrologia.
  3. Ricci E. et al. (2019). Mediterranean diet and the risk of poor semen quality. Andrology.
  4. Gaskins AJ et al. (2015). Physical activity and television watching in relation to semen quality. British Journal of Sports Medicine.
  5. Maleki BH, Tartibian B. (2018). Resistance exercise modulates male infertility. Life Sciences.
  6. Nargund VH. (2015). Effects of psychological stress on male fertility. Nature Reviews Urology.
  7. Andersen E et al. (2022). Sperm count is increased by diet-induced weight loss. Human Reproduction.
  8. Kumar N, Singh AK. (2022). Impact of environmental factors on semen quality. Environmental Science Europe.
Bình luận của bạn Câu hỏi của bạn

Đặt
Lịch
Khám
Contact Me on Zalo