Lông Hậu Môn: Góc Nhìn Y Học Và Giới Tính

---

Lông hậu môn (anal hair) là hiện tượng sinh lý tự nhiên xuất hiện ở vùng quanh hậu môn ở cả nam và nữ giới. Tuy nhiên, mức độ phân bố, đặc điểm hình thái và vai trò của lông hậu môn lại có sự khác biệt đáng kể giữa các giới, từ đó có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh lý, vệ sinh cá nhân và đời sống tình dục.

1. Đặc điểm sinh học và phân bố giới tính

1.1. Lông hậu môn thường xuất hiện ở giới nào nhiều hơn?

Theo quan sát lâm sàng và nghiên cứu về sinh học lông cơ thể, lông hậu môn xuất hiện phổ biến hơn ở nam giới, cả về mật độ lẫn độ dài. Điều này có liên quan đến sự chi phối của hormone androgen – đặc biệt là testosterone – trong quá trình phát triển lông ở vùng sinh dục và hậu môn.

1.2. Vai trò sinh học của lông hậu môn

• Bảo vệ cơ học: Lông giúp giảm ma sát giữa hai mông, đặc biệt khi vận động hoặc mặc quần chật.
• Ngăn nhiễm trùng: Lông hoạt động như hàng rào ngăn vi khuẩn, nấm hoặc chất bẩn xâm nhập vào ống hậu môn.
• Điều hòa nhiệt và mồ hôi: Tuyến mồ hôi apocrine ở vùng này hoạt động phối hợp với lông giúp duy trì môi trường vi sinh vật ổn định.

2. Mối liên hệ với chức năng tình dục và giới tính

2.1. Tác động đến cảm giác tình dục

Lông hậu môn có thể đóng vai trò trong cảm giác cơ học khi có tiếp xúc trong hoạt động tình dục, đặc biệt ở nhóm nam giới có hoạt động đồng giới (MSM – men who have sex with men). Tuy nhiên, trong một số trường hợp, lông hậu môn quá rậm có thể gây cản trở hoặc mất thẩm mỹ, ảnh hưởng tâm lý khi quan hệ.

2.2. Liên quan đến bản dạng giới và thẩm mỹ

Theo khảo sát của Gaither và cộng sự (2017) công bố trên Journal of Sexual Medicine, có sự khác biệt rõ về quan điểm liên quan đến lông hậu môn giữa các nhóm giới tính và xu hướng tình dục. Nam giới dị tính thường ít chú ý đến lông hậu môn, trong khi nhóm đồng tính nam hoặc người chuyển giới có tỷ lệ triệt lông vùng này cao hơn để tăng tính thẩm mỹ hoặc hỗ trợ hoạt động tình dục.

3. Bệnh lý liên quan đến lông hậu môn

3.1. Viêm nang lông (folliculitis)

Tình trạng viêm đỏ, sưng đau tại chân lông có thể xuất hiện do vệ sinh không đúng cách, mặc đồ chật hoặc cạo lông không an toàn. Vi khuẩn thường gặp là Staphylococcus aureus.

3.2. Nang lông bị bít tắc hoặc tạo nhọt

Theo nghiên cứu của Zuber và cộng sự (2015) công bố trên American Family Physician, lông hậu môn rậm rạp dễ gây bít tắc tuyến mồ hôi và tạo điều kiện cho apxe hậu môn hình thành, nhất là ở người ngồi lâu hoặc béo phì.

3.3. Biến chứng từ triệt lông không đúng cách

Việc wax hoặc dùng laser không đúng kỹ thuật có thể gây bỏng, viêm nhiễm hoặc sẹo vùng hậu môn. Một số trường hợp còn ghi nhận sang chấn thần kinh vùng chậu dưới.

4. Trường hợp lâm sàng tại Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men’s Health

Ca 1: Anh N.T.K, 26 tuổi, đến khám vì nổi nhọt tái đi tái lại gần hậu môn. Khai thác lối sống cho thấy anh triệt lông hậu môn bằng dao cạo 1–2 lần/tuần. Khám ghi nhận viêm nang lông kèm áp xe nhỏ vùng kẽ mông. Được điều trị kháng sinh tại chỗ, hướng dẫn cách chăm sóc và ngưng cạo lông. Sau 2 tuần, tình trạng cải thiện rõ.

Ca 2: Anh H.V.P, 34 tuổi, đến vì bạn tình than phiền mùi vùng hậu môn dù vệ sinh kỹ. Khám ghi nhận lông hậu môn dày và xoăn, mồ hôi nhiều. Không viêm nhiễm. Bác sĩ tư vấn cắt tỉa lông định kỳ, dùng dung dịch vệ sinh chuyên biệt, mặc đồ thoáng khí. Sau 1 tháng, anh phản hồi cải thiện rõ rệt trong sinh hoạt tình dục và tự tin hơn.

5. Có nên triệt lông hậu môn hay không?

5.1. Lợi ích

• Cải thiện thẩm mỹ vùng kín
• Hạn chế tích tụ vi khuẩn, mùi hôi
• Hỗ trợ một số hoạt động tình dục đặc biệt

5.2. Rủi ro

• Gây viêm nang lông, viêm da tiếp xúc
• Nguy cơ bỏng nếu dùng laser tại cơ sở không uy tín
• Mất lớp bảo vệ tự nhiên chống ma sát và nhiễm khuẩn

5.3. Hướng dẫn nếu muốn triệt lông

• Thực hiện tại cơ sở y tế có chuyên môn
• Tránh wax nóng hoặc dao cạo sắc
• Dùng dung dịch sát khuẩn sau tẩy lông

6. Kết luận

Lông hậu môn là đặc điểm sinh lý bình thường, thường xuất hiện rõ hơn ở nam giới do tác động của nội tiết tố androgen. Vai trò của lông không chỉ là bảo vệ da vùng hậu môn khỏi ma sát, vi sinh vật mà còn có liên quan đến cảm giác tình dục ở một số nhóm đối tượng. Việc triệt lông vùng này cần được cân nhắc kỹ lưỡng, ưu tiên an toàn và vệ sinh. Nếu có triệu chứng viêm, nổi nhọt hoặc khó chịu, cần khám và điều trị đúng chuyên khoa để tránh biến chứng nghiêm trọng.

Tài liệu tham khảo

1. Gaither, T. W., Truesdale, M. D., & Osterberg, E. C. (2017). Pubic hair grooming practices and sexual health among men who have sex with men. Journal of Sexual Medicine, 14(12), 1602–1610.
2. Zuber, T. J., & Baddam, K. (2015). Common anorectal conditions: Part II. Lesions. American Family Physician, 91(11), 746–752.
3. Rowen, T. S., Gaither, T. W., & Shindel, A. W. (2016). Pubic hair grooming prevalence and motivation among adults in the United States. JAMA Dermatology, 152(10), 1106–1113.