Nam Giới Đã Triệt Sản (Thắt Ống Dẫn Tinh) Có Thể Có Con Lại Bình Thường Không?
Trung tâm Sức khoẻ Nam Giới Men's Health
Tổng quan về triệt sản nam (Vasectomy)
Triệt sản nam hay thắt ống dẫn tinh (vasectomy) là một thủ thuật Nam khoa đơn giản, an toàn và hiệu quả cao để ngừa thai. Trong quá trình thực hiện, bác sĩ sẽ cắt hoặc thắt ống dẫn tinh (vas deferens), ngăn chặn tinh trùng di chuyển từ tinh hoàn (testicles) đến niệu đạo (urethra) và hòa lẫn vào tinh dịch (semen). Do đó, sau khi triệt sản, tinh dịch của nam giới vẫn xuất ra bình thường nhưng không chứa tinh trùng, dẫn đến không thể thụ thai.
Nam giới đã triệt sản có con lại bình thường được không?
Mặc dù triệt sản nam được coi là phương pháp ngừa thai vĩnh viễn, nhưng vẫn có khả năng nam giới có con lại sau khi thực hiện thủ thuật này. Tuy nhiên, khả năng này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
1. Nối ống dẫn tinh (Vasovasostomy)
- Đây là phương pháp phẫu thuật để nối lại ống dẫn tinh đã bị cắt hoặc thắt. Tỷ lệ thành công của thủ thuật này phụ thuộc vào thời gian từ khi triệt sản đến khi nối lại, kỹ thuật phẫu thuật và tay nghề của bác sĩ.
- Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Urology của Sharlip và cộng sự (1998), tỷ lệ có tinh trùng trong tinh dịch sau khi nối ống dẫn tinh là khoảng 80-90%, nhưng tỷ lệ có thai chỉ đạt khoảng 50-70%.
- Tỷ lệ thành công của việc nối lại ống dẫn tinh sẽ giảm theo thời gian. Thời gian sau triệt sản càng lâu thì tỷ lệ thành công càng thấp.
2. Lấy tinh trùng từ tinh hoàn hoặc mào tinh hoàn (Sperm retrieval)
- Phương pháp này được sử dụng khi nối ống dẫn tinh không thành công hoặc không thể thực hiện được. Bác sĩ sẽ lấy tinh trùng trực tiếp từ tinh hoàn (testicular sperm extraction – TESE) hoặc mào tinh hoàn (percutaneous epididymal sperm aspiration – PESA) để thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (in vitro fertilization – IVF).
- Phương pháp lấy tinh trùng từ tinh hoàn hoặc mào tinh hoàn rồi tiến hành thụ tinh ống nghiệm, hiện nay được thực hiện rộng rãi với tỷ lệ thành công tương đối cao. Theo một nghiên cứu của Tournaye và cộng sự (1996) được công bố trên tạp chí Human Reproduction, tỷ lệ có thai sau khi sử dụng tinh trùng lấy từ tinh hoàn hoặc mào tinh hoàn để thụ tinh trong ống nghiệm là khoảng 30-40%.
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng có con lại
- Thời gian từ khi triệt sản: Thời gian càng dài, khả năng thành công càng giảm.
- Kỹ thuật triệt sản: Một số kỹ thuật triệt sản có thể gây tổn thương ống dẫn tinh nặng hơn, làm giảm khả năng phục hồi.
- Sức khỏe tổng thể: Các bệnh lý như tiểu đường, bệnh tim mạch hoặc các vấn đề về hormone có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
- Tay nghề bác sĩ: Việc thực hiện các thủ thuật phục hồi đòi hỏi bác sĩ có tay nghề cao và kinh nghiệm.
Lời khuyên bác sĩ cho nam giới có ý định triệt sản
- Cân nhắc kỹ lưỡng: Triệt sản là một quyết định quan trọng và cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Hãy thảo luận với vợ hoặc bạn tình và bác sĩ để hiểu rõ về thủ thuật này, lợi ích và rủi ro.
- Tìm hiểu về các phương pháp ngừa thai khác: Có nhiều phương pháp ngừa thai khác nhau, bao gồm cả phương pháp tạm thời và vĩnh viễn. Hãy tìm hiểu kỹ về các phương pháp này để lựa chọn phương pháp phù hợp nhất với nhu cầu của bạn.
- Khám sức khỏe tiền phẫu: Trước khi triệt sản, bạn sẽ cần khám sức khỏe để đảm bảo không có vấn đề sức khỏe nào ảnh hưởng đến thủ thuật.
- Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ: Sau khi triệt sản, hãy tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về chăm sóc vết mổ và các biện pháp phòng ngừa biến chứng.
- Hiểu rõ về khả năng phục hồi: Mặc dù có thể có con lại sau khi triệt sản, nhưng không có gì đảm bảo 100% thành công. Hãy thảo luận với bác sĩ về khả năng này và các lựa chọn khác. Theo hiệp hội tiết niệu Hoa Kỳ (AUA) trước khi tiến hành thủ thuật thắt ống dẫn tinh, bệnh nhân cần được cung cấp thông tin về các phương pháp tránh thai khác.
- Dự phòng: Sau khi tiến hành thắt ống dẫn tinh cần sử dụng phương pháp tránh thai khác trong 3 tháng đầu, hoặc ít nhất 20 lần xuất tinh để làm sạch tinh trùng còn sót lại.
Tóm lại
Triệt sản nam là một phương pháp ngừa thai hiệu quả cao, nhưng không phải là không thể đảo ngược. Nam giới đã triệt sản vẫn có thể có con lại, nhưng khả năng này phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng và thảo luận với bác sĩ trước khi quyết định triệt sản.
Tài liệu tham khảo
- Sharlip, I. D., Jarow, J. P., Belker, A. M., Hendin, B. N., Lipshultz, L. I., McClain, D., … & Sigman, M. (1998). Best practice policies for male infertility. The Journal of urology, 160(6), 2131-2136.
- Tournaye, H., Devroey, P., & Liebaers, I. (1996). What is the most efficient technique to obtain spermatozoa in non-obstructive azoospermia? Human reproduction, 11(9), 1956-1958.