Những Bệnh Lý Bộ Phận Sinh Dục Ở Bé Trai
Trung tâm Sức khoẻ Nam Giới Men's Health
Những bệnh lý bộ phận sinh dục ở trẻ nhỏ (nam) là các vấn đề sức khỏe mà các bậc cha mẹ cần đặc biệt lưu ý, bởi nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, chúng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển sinh lý và sức khỏe của trẻ sau này. Dưới đây là các bệnh lý thường gặp ở bộ phận sinh dục của trẻ nhỏ nam.
1. Hẹp bao quy đầu (Phimosis)
Hẹp bao quy đầu là một trong những bệnh lý phổ biến nhất ở trẻ nhỏ nam. Đây là tình trạng bao quy đầu không thể tuột xuống được khỏi quy đầu của dương vật. Ở hầu hết trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, tình trạng này là bình thường và sẽ tự cải thiện theo thời gian. Tuy nhiên, một số trường hợp hẹp bao quy đầu có thể gây ra viêm nhiễm hoặc khó khăn trong việc đi tiểu.
- Triệu chứng: Bao quy đầu không thể kéo xuống, có thể gây đau khi đi tiểu, viêm đỏ hoặc sưng.
- Điều trị: Thông thường, tình trạng này sẽ tự cải thiện khi trẻ lớn lên. Tuy nhiên, nếu không cải thiện sau khoảng 3-5 tuổi hoặc gây ra biến chứng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng kem bôi chứa corticosteroid hoặc tiến hành cắt bao quy đầu.
2. Tinh hoàn ẩn (Cryptorchidism)
Tinh hoàn ẩn là tình trạng một hoặc cả hai tinh hoàn không di chuyển xuống bìu như bình thường trong quá trình phát triển của thai nhi. Nếu không được điều trị sớm, tinh hoàn ẩn có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này và làm tăng nguy cơ ung thư tinh hoàn.
- Triệu chứng: Bìu trống ở một hoặc cả hai bên.
- Điều trị: Nếu tinh hoàn không tự di chuyển xuống sau 6 tháng tuổi, phẫu thuật đưa tinh hoàn vào bìu (Orchidopexy) thường được khuyến cáo, nhằm đảm bảo sự phát triển bình thường và ngăn ngừa các biến chứng lâu dài.
3. Thoát vị bẹn (Inguinal Hernia)
Thoát vị bẹn xảy ra khi một phần ruột hoặc mô mỡ từ ổ bụng di chuyển xuống qua ống bẹn, gây sưng ở vùng bẹn hoặc bìu. Đây là một tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ nam và cần được phẫu thuật kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như kẹt ruột.
- Triệu chứng: Xuất hiện khối sưng ở vùng bẹn hoặc bìu, khối sưng có thể rõ hơn khi trẻ khóc hoặc vận động, đôi khi kèm theo đau.
- Điều trị: Phẫu thuật để khắc phục thoát vị là phương pháp điều trị tiêu chuẩn nhằm ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
4. Tràn dịch màng tinh hoàn (Hydrocele)
Tràn dịch màng tinh hoàn là tình trạng dịch tích tụ xung quanh tinh hoàn, gây ra sưng to ở bìu. Đây là tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, thường tự biến mất mà không cần can thiệp y tế sau một khoảng thời gian.
- Triệu chứng: Bìu sưng to nhưng không đau, thường mềm và không có biểu hiện viêm.
- Điều trị: Hầu hết các trường hợp sẽ tự khỏi sau một năm. Nếu tình trạng kéo dài hơn một năm hoặc gây ra biến chứng, phẫu thuật có thể được chỉ định để loại bỏ dịch.
5. Lỗ tiểu lệch thấp (Hypospadias)
Lỗ tiểu lệch thấp là dị tật bẩm sinh ở trẻ nam, trong đó lỗ tiểu không nằm ở đầu dương vật mà ở mặt dưới thân dương vật. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến khả năng đi tiểu và chức năng sinh sản sau này nếu không được điều trị.
- Triệu chứng: Lỗ tiểu nằm không đúng vị trí, thường ở dưới dương vật, kèm theo cong dương vật.
- Điều trị: Phẫu thuật chỉnh hình thường được thực hiện khi trẻ từ 6-18 tháng tuổi để đưa lỗ tiểu về đúng vị trí và sửa các dị tật đi kèm.
6. Xoắn tinh hoàn (Testicular Torsion)
Xoắn tinh hoàn là một tình trạng cấp cứu, khi tinh hoàn bị xoắn quanh trục của nó, làm gián đoạn sự cung cấp máu đến tinh hoàn. Nếu không được điều trị kịp thời, xoắn tinh hoàn có thể gây hoại tử tinh hoàn.
- Triệu chứng: Đau dữ dội và đột ngột ở vùng bìu, sưng và đỏ ở bìu, kèm theo buồn nôn hoặc nôn.
- Điều trị: Phẫu thuật khẩn cấp là cần thiết để gỡ xoắn và bảo vệ tinh hoàn. Nếu được can thiệp trong vòng 6 giờ kể từ khi xuất hiện triệu chứng, khả năng bảo tồn tinh hoàn là cao.
7. Viêm tinh hoàn (Orchitis)
Viêm tinh hoàn thường xảy ra do nhiễm trùng, đặc biệt là sau khi mắc quai bị. Đây là tình trạng viêm nhiễm ở một hoặc cả hai tinh hoàn, gây đau và sưng to ở vùng bìu.
- Triệu chứng: Đau và sưng tinh hoàn, sốt, buồn nôn, và mệt mỏi.
- Điều trị: Điều trị viêm tinh hoàn phụ thuộc vào nguyên nhân. Nếu do nhiễm vi khuẩn, kháng sinh sẽ được sử dụng. Ngoài ra, cần nghỉ ngơi, chườm lạnh và sử dụng thuốc giảm đau để giảm triệu chứng.
8. Nhiễm trùng đường tiểu (Urinary Tract Infection – UTI)
Nhiễm trùng đường tiểu là bệnh lý phổ biến ở trẻ nhỏ nam, đặc biệt là những trẻ có hẹp bao quy đầu. Nhiễm trùng thường do vi khuẩn xâm nhập vào niệu đạo, dẫn đến viêm nhiễm.
- Triệu chứng: Tiểu buốt, tiểu rắt, nước tiểu đục, có mùi hôi, sốt, quấy khóc khi đi tiểu.
- Điều trị: Kháng sinh là phương pháp điều trị chính. Bên cạnh đó, cha mẹ cần đảm bảo vệ sinh sạch sẽ vùng kín của trẻ và dạy trẻ thói quen vệ sinh đúng cách.
Kết luận
Những bệnh lý ở bộ phận sinh dục của trẻ nhỏ nam cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời để tránh những biến chứng lâu dài. Việc chú ý đến các dấu hiệu bất thường và đưa trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa khi cần thiết là điều rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển bình thường của trẻ.
Tài liệu tham khảo:
- Rickwood, A. M., et al. (1999). Phimosis in Childhood. Journal of Urology, 162(2), 526-528.
- Thorup, J., et al. (2016). Undescended Testes: Pathogenesis and Management. The Lancet, 368(2), 249-264.
- Grosfeld, J. L., et al. (1996). Inguinal Hernias in Children: The Role of Laparoscopy. Pediatric Surgery International, 11(3), 163-169.
- Sinha, C. K., et al. (2004). Hydrocele in Children: Current Concepts in Diagnosis and Management. The Journal of Pediatric Surgery, 39(12), 2025-2029.
- Barada, J. H., et al. (1989). Testicular Torsion: Diagnosis and Management. Pediatrics, 83(4), 635-639.
- Baskin, L. S., et al. (2001). Hypospadias: Anatomy, Etiology, and Techniques. The Journal of Urology, 163(5), 1627-1634.
Xem thêm bài viết cùng chuyên mục: