Vệ Sinh “Cậu Nhỏ” Kém, Nam Giới Dễ Gặp Bệnh Lý Gì?

---

Vệ sinh bộ phận sinh dục nam đúng cách là một yếu tố quan trọng giúp phòng ngừa nhiều bệnh lý viêm nhiễm và rối loạn chức năng sinh sản – tình dục. Tuy nhiên, không ít nam giới chủ quan hoặc thiếu kiến thức, dẫn đến vệ sinh không đúng cách hoặc không thường xuyên, tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm, chất bẩn và bựa sinh dục (smegma) tích tụ, gây ra hàng loạt vấn đề sức khỏe.

1. Bựa sinh dục – dấu hiệu cảnh báo vệ sinh kém

Bựa sinh dục (smegma) là hỗn hợp gồm tế bào biểu mô bong tróc, bã nhờn và vi khuẩn – thường tích tụ dưới lớp da bao quy đầu (prepuce) ở nam chưa cắt bao quy đầu hoặc vệ sinh không đầy đủ.

Nếu không được làm sạch thường xuyên, smegma sẽ tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn gây bệnh sinh sôi, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm vùng sinh dục và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.

Theo nghiên cứu của Dinh và cộng sự (2016) trên International Journal of Infectious Diseases, nam giới có thói quen vệ sinh kém có nguy cơ mắc viêm quy đầu – bao quy đầu cao gấp 3 lần so với nhóm vệ sinh thường xuyên.

2. Các bệnh lý nam khoa thường gặp do vệ sinh không đúng cách

a. Viêm bao quy đầu (balanoposthitis)

Đây là tình trạng viêm đồng thời quy đầu (glans) và bao quy đầu, thường gặp ở nam giới chưa cắt bao quy đầu và không vệ sinh sạch sẽ.

Triệu chứng: ngứa, rát, sưng đỏ, có thể tiết dịch trắng, hôi, kèm tiểu buốt.

Tác nhân thường gặp: vi khuẩn Gram âm, nấm Candida albicans, hoặc ký sinh trùng Trichomonas.

b. Viêm đường tiết niệu (urinary tract infection – UTI)

Vi khuẩn từ bựa sinh dục hoặc chất bẩn có thể xâm nhập niệu đạo, gây viêm niệu đạo, viêm bàng quang.

Triệu chứng: tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu đục, đau vùng hạ vị.

c. Viêm tuyến tiền liệt (prostatitis)

Nhiễm trùng mạn tính do vi khuẩn từ đường sinh dục dưới lan ngược dòng lên tuyến tiền liệt.

Triệu chứng: tiểu khó, tiểu ngắt quãng, đau tầng sinh môn, rối loạn xuất tinh.

d. Tăng nguy cơ mắc bệnh lây qua đường tình dục (STIs)

Vệ sinh kém làm tổn thương vi mô niêm mạc, tạo điều kiện cho virus HPV, HIV, Herpes xâm nhập dễ dàng hơn.

Theo nghiên cứu của Tobian và cộng sự (2009) đăng trên New England Journal of Medicine, nam giới không cắt bao quy đầu và vệ sinh kém có nguy cơ nhiễm HPV sinh dục cao hơn 60% so với người cắt bao quy đầu và giữ vệ sinh tốt.

e. Ung thư dương vật (penile cancer)

Mặc dù hiếm gặp, nhưng viêm nhiễm mạn tính, tích tụ bựa sinh dục kéo dài có thể làm tăng nguy cơ ung thư tế bào vảy ở dương vật.

Theo nghiên cứu của Barnholtz-Sloan và cộng sự (2007) trên Cancer, có mối liên hệ giữa vệ sinh kém, nhiễm HPV sinh dục và ung thư dương vật ở các nước đang phát triển.

3. Trường hợp lâm sàng thực tế tại Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men’s Health

Trường hợp 1: Anh T.Q.T, 25 tuổi, đến khám vì ngứa, nóng rát vùng quy đầu, kèm mùi hôi khó chịu. Khai thác bệnh sử cho thấy anh chưa bao giờ lộn bao quy đầu để vệ sinh. Khám lâm sàng ghi nhận nhiều bựa sinh dục, vùng quy đầu đỏ và có vết trợt nông. Cấy dịch cho kết quả Candida dương tính. Sau khi được vệ sinh sạch sẽ và kê thuốc kháng nấm tại chỗ, tình trạng cải thiện sau 7 ngày.

Trường hợp 2: Anh L.N.V, 39 tuổi, đến khám vì tiểu rắt, tiểu buốt kéo dài và cảm giác “ê ê” tầng sinh môn. Khai thác kỹ cho thấy anh hay “rửa sơ” sau quan hệ, không lộn rửa bao quy đầu. Xét nghiệm dịch tiết niệu đạo có bạch cầu ++ và Trực khuẩn Gram âm. Chẩn đoán: viêm niệu đạo do vi khuẩn. Sau 2 tuần điều trị kháng sinh phối hợp và hướng dẫn vệ sinh đúng cách, anh giảm rõ triệu chứng.

4. Hướng dẫn vệ sinh đúng cách vùng sinh dục nam

• Lộn nhẹ bao quy đầu mỗi khi tắm hoặc đi vệ sinh, rửa bằng nước sạch, dung dịch vệ sinh nam hoặc xà phòng dịu nhẹ
• Không dùng xà phòng kháng khuẩn mạnh vì dễ gây kích ứng
• Lau khô sau khi rửa để tránh ẩm ướt
• Sau quan hệ, nên đi tiểu và vệ sinh vùng sinh dục bằng nước sạch
• Mặc quần lót khô, sạch, thoáng khí, thay mỗi ngày

Nam giới chưa cắt bao quy đầu hoặc có hẹp bao quy đầu nên đặc biệt chú ý vì dễ tích tụ chất bẩn. Nếu bao quy đầu không lộn ra được hoặc gây đau khi lộn, nên đi khám để xem xét chỉ định cắt bao quy đầu.

5. Khi nào cần đến gặp bác sĩ nam khoa?

• Ngứa, rát, đỏ, sưng vùng bao quy đầu hoặc quy đầu
• Xuất hiện bựa trắng, mùi hôi, tiết dịch bất thường
• Tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu ra mủ
• Đau tầng sinh môn hoặc xuất tinh đau
• Bao quy đầu không thể lộn ra để vệ sinh

Tránh tự ý dùng thuốc bôi không rõ nguồn gốc hoặc rửa bằng nước muối, lá cây dân gian khi chưa được tư vấn y khoa.

6. Kết luận

Vệ sinh “cậu nhỏ” không chỉ là vấn đề thẩm mỹ hay cảm giác sạch sẽ, mà còn là yếu tố then chốt để phòng ngừa các bệnh lý viêm nhiễm, rối loạn sinh sản – tình dục và thậm chí ung thư. Chỉ mất vài phút mỗi ngày nhưng nếu thực hiện đúng, nam giới có thể bảo vệ bản lĩnh đàn ông một cách bền vững. Việc phát hiện và điều trị sớm các dấu hiệu bất thường kết hợp với hướng dẫn vệ sinh đúng từ bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp nam giới duy trì sức khỏe sinh dục tối ưu.

Tài liệu tham khảo

1. Dinh, H. M., et al. (2016). Poor genital hygiene practices and prevalence of balanitis among uncircumcised men. International Journal of Infectious Diseases, 45, 134–139.
2. Tobian, A. A., et al. (2009). Male circumcision for the prevention of HSV-2 and HPV infections and syphilis. New England Journal of Medicine, 360(13), 1298–1309.
3. Barnholtz-Sloan, J. S., et al. (2007). Incidence trends in penile cancer and potential correlation with HPV. Cancer, 110(7), 1536–1542.