Vô Sinh Không Tinh Trùng Ở Nam Giới

---

Vô sinh không tinh trùng ở nam giới, còn được gọi là Azoospermia, là tình trạng trong đó không có tinh trùng trong tinh dịch, gây ra khó khăn hoặc không thể thụ thai một cách tự nhiên. Azoospermia ảnh hưởng đến khoảng 1% nam giới và chiếm 10-15% trong các trường hợp vô sinh nam. Mặc dù không có tinh trùng trong tinh dịch, nhiều trường hợp vẫn có thể điều trị hoặc hỗ trợ sinh sản nếu được chẩn đoán sớm và điều trị đúng cách.

1. Phân loại Azoospermia

Azoospermia có thể chia thành ba loại chính dựa trên nguyên nhân:

a. Azoospermia tắc nghẽn (Obstructive Azoospermia – OA)

Đây là tình trạng không có tinh trùng trong tinh dịch do sự tắc nghẽn trong đường dẫn tinh (ống dẫn tinh trùng từ tinh hoàn đến niệu đạo). Tinh trùng vẫn được sản xuất tại tinh hoàn nhưng không thể xuất ra ngoài.

Nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Tắc nghẽn bẩm sinh: Bất thường bẩm sinh trong cấu trúc ống dẫn tinh.
• Biến chứng sau phẫu thuật: Phẫu thuật cắt ống dẫn tinh hoặc phẫu thuật vùng bìu có thể gây tắc nghẽn đường dẫn tinh.
• Nhiễm trùng: Viêm nhiễm ở đường sinh dục có thể để lại sẹo và gây tắc nghẽn ống dẫn tinh.

b. Azoospermia không tắc nghẽn (Non-Obstructive Azoospermia – NOA)

Trong trường hợp này, tinh trùng không được sản xuất do rối loạn chức năng của tinh hoàn hoặc các tuyến nội tiết điều khiển quá trình sản xuất tinh trùng.

Nguyên nhân bao gồm:

• Suy tinh hoàn nguyên phát: Tinh hoàn không thể sản xuất tinh trùng do các bệnh lý bẩm sinh hoặc mắc phải.
• Rối loạn nội tiết tố: Các rối loạn trong hệ thống hormone như thiếu hormone FSH, LH hoặc testosterone có thể gây ra không sản xuất tinh trùng.
• Các bệnh di truyền: Hội chứng Klinefelter (XXY) là một ví dụ phổ biến gây ra suy tinh hoàn và dẫn đến Azoospermia.

c. Azoospermia tạm thời

Đây là tình trạng không có tinh trùng tạm thời, có thể do các yếu tố như căng thẳng, lạm dụng chất kích thích, hay bệnh lý cấp tính. Khi điều trị các nguyên nhân này, tinh trùng có thể được sản xuất lại.

2. Nguyên nhân gây vô sinh không tinh trùng

• Bất thường về cấu trúc: Sự tắc nghẽn trong đường dẫn tinh do dị tật bẩm sinh, chấn thương hoặc biến chứng phẫu thuật.
• Suy giảm chức năng tinh hoàn: Tinh hoàn không thể sản xuất tinh trùng do các bệnh lý di truyền, nhiễm trùng hoặc tổn thương.
• Rối loạn hormone: Sự thiếu hụt hormone FSH và LH, là các hormone quan trọng trong việc kích thích sản xuất tinh trùng, cũng là nguyên nhân gây ra Azoospermia.
• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng đường sinh dục kéo dài có thể gây tắc nghẽn hoặc tổn thương tinh hoàn.
• Chấn thương và bệnh lý khác: Viêm tinh hoàn do quai bị, chấn thương bìu hoặc phẫu thuật vùng chậu.

3. Triệu chứng của vô sinh không tinh trùng

Vô sinh không tinh trùng thường không có triệu chứng rõ rệt và chỉ được phát hiện qua xét nghiệm tinh dịch đồ khi cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc có con. Tuy nhiên, một số dấu hiệu có thể bao gồm:

• Tinh dịch loãng hoặc số lượng tinh dịch ít.
• Sưng hoặc đau bìu nếu có tắc nghẽn hoặc viêm nhiễm.
• Rối loạn cương dương hoặc giảm ham muốn tình dục (liên quan đến thiếu hụt hormone testosterone).

4. Chẩn đoán vô sinh không tinh trùng

Để chẩn đoán Azoospermia, các bác sĩ sẽ sử dụng một loạt các xét nghiệm và kiểm tra bao gồm:

a. Xét nghiệm tinh dịch đồ

Xét nghiệm này là bước đầu tiên trong chẩn đoán. Nó giúp xác định xem có bất kỳ tinh trùng nào trong tinh dịch hay không và đánh giá số lượng, hình thái và khả năng di động của tinh trùng nếu có.

b. Xét nghiệm hormone

Xét nghiệm máu sẽ được thực hiện để kiểm tra nồng độ của các hormone như FSH, LH, và testosterone. Mức độ của các hormone này có thể giúp xác định liệu nguyên nhân là do rối loạn hormone hay không.

c. Siêu âm bìu

Siêu âm bìu giúp phát hiện các vấn đề như giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc bất thường về cấu trúc tinh hoàn.

d. Sinh thiết tinh hoàn

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị sinh thiết tinh hoàn để kiểm tra xem có tinh trùng nào đang được sản xuất trong tinh hoàn hay không.

e. Xét nghiệm di truyền

Xét nghiệm này có thể phát hiện các rối loạn di truyền như hội chứng Klinefelter hoặc bất thường trên nhiễm sắc thể Y.

5. Phương pháp điều trị vô sinh không tinh trùng

a. Điều trị Azoospermia tắc nghẽn

• Phẫu thuật tái tạo: Trong các trường hợp tắc nghẽn, phẫu thuật có thể giúp khôi phục dòng chảy của tinh trùng.
• Lấy tinh trùng trực tiếp: Nếu phẫu thuật không khả thi, tinh trùng có thể được lấy trực tiếp từ tinh hoàn hoặc mào tinh thông qua các kỹ thuật như TESA (lấy tinh trùng từ tinh hoàn) hoặc MESA (lấy tinh trùng từ mào tinh). Tinh trùng sau đó có thể được sử dụng trong các phương pháp hỗ trợ sinh sản như IVF hoặc ICSI.

b. Điều trị Azoospermia không tắc nghẽn

• Điều trị bằng hormone: Nếu nguyên nhân do rối loạn nội tiết, các hormone như FSH, LH, hoặc testosterone có thể được kê đơn để kích thích sản xuất tinh trùng.
• Hỗ trợ sinh sản: Trong trường hợp tinh hoàn không sản xuất được tinh trùng, IVF hoặc ICSI là lựa chọn duy nhất, và đôi khi tinh trùng từ người hiến có thể được sử dụng.

c. Phương pháp hỗ trợ sinh sản

• Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Đây là phương pháp phổ biến để giải quyết tình trạng vô sinh do không có tinh trùng, trong đó trứng và tinh trùng được kết hợp bên ngoài cơ thể, sau đó cấy phôi vào tử cung của người phụ nữ.
• Tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI): Trong phương pháp này, một tinh trùng duy nhất được tiêm trực tiếp vào trứng để đảm bảo thụ tinh thành công, đặc biệt trong các trường hợp tinh trùng yếu hoặc rất ít.

6. Phòng ngừa Azoospermia

• Duy trì lối sống lành mạnh: Hạn chế hút thuốc, uống rượu và tránh các chất gây hại có thể làm suy giảm chất lượng tinh trùng.
• Tránh tiếp xúc với nhiệt độ cao: Làm việc trong môi trường nhiệt độ cao hoặc tắm nước nóng thường xuyên có thể làm giảm sản xuất tinh trùng.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ có thể giúp phát hiện sớm các vấn đề về sinh sản và điều trị kịp thời.

Kết luận

Vô sinh không tinh trùng ở nam giới là một tình trạng phức tạp, nhưng có nhiều phương pháp điều trị hiện đại giúp cải thiện khả năng sinh sản. Việc chẩn đoán sớm và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp có thể mang lại cơ hội thụ thai cho các cặp vợ chồng. Để có cơ hội điều trị tốt nhất, nam giới cần chú ý đến sức khỏe sinh sản của mình và tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia y tế khi cần thiết.

Tài liệu tham khảo:

1. Schlegel, P. N. (2001). “Evaluation of male infertility.” The New England Journal of Medicine, 344(21), 1640-1648.
2. World Health Organization. (2010). “WHO laboratory manual for the examination and processing of human semen.” 5th ed. Geneva: WHO Press.
3. Nieschlag, E., & Behre, H. M. (2000). “Andrology: Male Reproductive Health and Dysfunction.” 3rd ed. Springer-Verlag, 199-245.
4. Sharpe, R. M. (2010). “Environmental/lifestyle effects on spermatogenesis.” Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 365(1546), 1697-1712.

Xem thêm bài viết cùng chuyên mục:

• Tổng Quan Về Vô Sinh Ở Nam Giới
• Phân Biệt Vô Sinh Và Hiếm Muộn Ở Nam Giới