Suy Sinh Dục Khởi Phát Muộn Ở Nam Giới

---

Suy sinh dục khởi phát muộn ở nam giới, hay còn được gọi là mãn dục nam (late-onset hypogonadism, LOH), là một tình trạng suy giảm sản xuất testosterone xảy ra ở nam giới khi bước vào tuổi trung niên và cao tuổi. Đây là quá trình suy giảm hormone sinh dục nam tự nhiên do lão hóa, tương tự như mãn kinh ở phụ nữ, nhưng tiến triển từ từ và không đồng bộ.

1. Nguyên nhân của suy sinh dục khởi phát muộn

Nguyên nhân chính của suy sinh dục khởi phát muộn là sự suy giảm tự nhiên của chức năng tinh hoàn khi nam giới già đi, dẫn đến sản xuất testosterone giảm dần. Ngoài quá trình lão hóa, một số yếu tố khác cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ suy sinh dục khởi phát muộn, bao gồm:

• Béo phì: Tăng mỡ thừa, đặc biệt là mỡ bụng, có thể làm giảm nồng độ testosterone thông qua sự chuyển hóa testosterone thành estrogen.
• Các bệnh lý mạn tính: Bệnh tiểu đường, hội chứng chuyển hóa, bệnh tim mạch và các bệnh lý mãn tính khác có liên quan đến suy giảm chức năng sinh dục.
• Lối sống không lành mạnh: Thiếu vận động, chế độ ăn uống kém dinh dưỡng, sử dụng chất kích thích (thuốc lá, rượu bia) có thể làm tăng tốc quá trình suy giảm testosterone.

2. Triệu chứng của suy sinh dục khởi phát muộn

Triệu chứng của suy sinh dục khởi phát muộn thường liên quan đến sự thiếu hụt testosterone và có thể ảnh hưởng đến cả sinh lý lẫn tinh thần. Các triệu chứng bao gồm:

• Giảm ham muốn tình dục: Đây là một trong những dấu hiệu đầu tiên của suy giảm testosterone. Nam giới có thể giảm hứng thú trong các hoạt động tình dục và gặp khó khăn trong việc duy trì cương cứng.
• Rối loạn cương dương: Suy giảm testosterone thường đi kèm với việc khó duy trì hoặc đạt được cương cứng.
• Giảm khối lượng cơ và tăng mỡ bụng: Testosterone giúp duy trì cơ bắp và giảm mỡ. Khi thiếu hụt, cơ bắp giảm dần, mỡ bụng tăng lên.
• Mệt mỏi và thiếu năng lượng: Sự suy giảm testosterone có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi, thiếu động lực và không còn năng lượng cho các hoạt động hàng ngày.
• Rối loạn giấc ngủ: Testosterone thấp có thể gây ra các vấn đề về giấc ngủ, bao gồm mất ngủ hoặc khó duy trì giấc ngủ sâu.
• Suy giảm trí nhớ và khó tập trung: Testosterone đóng vai trò trong chức năng nhận thức, và sự thiếu hụt hormone này có thể dẫn đến suy giảm trí nhớ, khó tập trung và giảm hiệu suất làm việc.
• Rối loạn tâm lý: Testosterone thấp có thể gây ra các vấn đề tâm lý như trầm cảm, lo âu, và giảm tự tin.

3. Chẩn đoán suy sinh dục khởi phát muộn

Chẩn đoán suy sinh dục khởi phát muộn dựa trên sự kết hợp giữa triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm nồng độ testosterone:

• Xét nghiệm testosterone: Thường được thực hiện vào buổi sáng khi mức testosterone cao nhất, để xác định xem nồng độ có thấp hơn mức bình thường (thường dưới 300 ng/dL).
• Đánh giá triệu chứng: Các bác sĩ sẽ xem xét các triệu chứng liên quan đến suy giảm testosterone để đưa ra chẩn đoán chính xác.

4. Điều trị suy sinh dục khởi phát muộn

Điều trị suy sinh dục khởi phát muộn thường bao gồm liệu pháp thay thế testosterone (TRT) và thay đổi lối sống lành mạnh:

• Liệu pháp thay thế testosterone (TRT): TRT có thể giúp cải thiện các triệu chứng như giảm ham muốn tình dục, mệt mỏi, và rối loạn cương dương. Testosterone có thể được bổ sung dưới dạng gel, miếng dán, viên uống, hoặc tiêm.
• Thay đổi lối sống: Một chế độ ăn uống lành mạnh, giảm cân, tập thể dục thường xuyên, và kiểm soát căng thẳng có thể giúp cải thiện nồng độ testosterone tự nhiên và giảm triệu chứng suy sinh dục khởi phát muộn.
• Kiểm soát các bệnh lý nền: Điều trị các bệnh lý như tiểu đường, cao huyết áp, và bệnh tim mạch có thể góp phần cải thiện sức khỏe sinh dục.

5. Biến chứng của suy sinh dục khởi phát muộn

Nếu không được điều trị, suy sinh dục khởi phát muộn có thể gây ra nhiều biến chứng, bao gồm:

• Vô sinh: Testosterone thấp có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng, dẫn đến khó khăn trong việc có con.
• Loãng xương: Testosterone đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mật độ xương, và thiếu testosterone có thể dẫn đến giảm mật độ xương và tăng nguy cơ gãy xương.
• Giảm chất lượng cuộc sống: Suy giảm năng lượng, chức năng sinh lý, và tâm lý có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống.

Kết luận

Suy sinh dục khởi phát muộn là một quá trình tự nhiên khi nam giới bước vào tuổi trung niên và cao tuổi, nhưng điều này không có nghĩa là không thể điều trị hoặc giảm bớt triệu chứng. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời bằng liệu pháp thay thế testosterone và thay đổi lối sống có thể giúp nam giới duy trì sức khỏe và chất lượng cuộc sống tốt hơn. Đối với những người có các triệu chứng nghi ngờ, việc thăm khám bác sĩ chuyên khoa nam học là rất quan trọng.

Tài liệu tham khảo

1. Bhasin, S., Brito, J. P., Cunningham, G. R., Hayes, F. J., Hodis, H. N., Matsumoto, A. M., … & Yialamas, M. A. (2018). Testosterone therapy in men with hypogonadism: an Endocrine Society clinical practice guideline. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 103(5), 1715-1744.
2. Tajar, A., Huhtaniemi, I. T., O’Neill, T. W., Finn, J. D., Pye, S. R., Lee, D. M., … & Wu, F. C. (2010). Characteristics of androgen deficiency in late-onset hypogonadism: results from the European Male Aging Study. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 95(5), 1810-1818.

Xem thêm bài viết cùng chuyên mục:

• Tổng Quan Về Suy Sinh Dục Ở Nam Giới
• Suy Sinh Dục Khởi Phát Sớm Ở Nam Giới