Những Môn Thể Thao Dễ Gây Chấn Thương Bộ Phận Sinh Dục Ở Nam Giới

---

Chấn thương bộ phận sinh dục (genital injuries) ở nam giới là một vấn đề ít được đề cập nhưng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản và chức năng sinh lý. Trong các môn thể thao, nguy cơ chấn thương bộ phận sinh dục tăng lên do va chạm mạnh, ngã đập vào vật cứng hoặc tiếp xúc trực tiếp với bóng, thiết bị thể thao. Một số chấn thương có thể gây đau đớn tạm thời, trong khi những trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tổn thương tinh hoàn (testicular trauma), vỡ niệu đạo (urethral rupture) hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Theo nghiên cứu của Kerr et al. (2019) công bố trên British Journal of Sports Medicine, chấn thương bộ phận sinh dục chiếm khoảng 2-5% tổng số chấn thương thể thao ở nam giới, trong đó các môn thể thao đối kháng có tỷ lệ cao nhất.

1. Những môn thể thao dễ gây chấn thương bộ phận sinh dục ở nam giới

1.1. Bóng đá (Football/Soccer)

• Bóng đá là môn thể thao có tính đối kháng cao, nơi các cầu thủ có nguy cơ bị chấn thương từ va chạm, đá trúng vùng hạ bộ hoặc ngã đập xuống mặt sân.
• Theo nghiên cứu của Andersen et al. (2004) trên Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, chấn thương bộ phận sinh dục chiếm khoảng 3% trong tổng số chấn thương ở các cầu thủ nam chuyên nghiệp.

1.2. Bóng rổ (Basketball)

• Trong bóng rổ, chấn thương bộ phận sinh dục thường xảy ra khi va chạm với đầu gối, khuỷu tay hoặc bóng bị đập mạnh vào vùng kín.
• Một số cầu thủ đã ghi nhận tình trạng chấn thương tinh hoàn cấp tính (acute testicular trauma) sau các pha tranh chấp bóng dưới rổ.

1.3. Bóng chày và bóng mềm (Baseball/Softball)

• Đây là một trong những môn thể thao có tỷ lệ chấn thương bộ phận sinh dục cao do bóng bay với tốc độ lớn có thể đập thẳng vào vùng kín của vận động viên.
• Theo nghiên cứu của Walker et al. (2017) trên American Journal of Sports Medicine, chấn thương tinh hoàn trong bóng chày chiếm tỷ lệ cao nhất trong các môn thể thao có sử dụng bóng cứng.

1.4. Khúc côn cầu (Ice Hockey & Field Hockey)

• Các cầu thủ khúc côn cầu phải đối mặt với nguy cơ bị gậy đánh trúng vùng kín hoặc bị ngã đập mạnh vào mặt sân băng.
• Do đó, bảo hộ vùng kín là một trang bị bắt buộc trong các trận đấu chuyên nghiệp.

1.5. Quyền anh và võ thuật đối kháng (Boxing & Martial Arts)

• Các môn thể thao đối kháng như quyền anh, Muay Thai, MMA có tỷ lệ chấn thương bộ phận sinh dục cao do đòn đá hoặc đấm vào vùng hạ bộ.
• Trong một số trường hợp, chấn thương có thể dẫn đến xoắn tinh hoàn (testicular torsion), gây đau dữ dội và cần can thiệp y khoa khẩn cấp.

1.6. Đua xe đạp (Cycling)

• Ngồi trên yên xe đạp trong thời gian dài có thể gây áp lực lên đáy chậu (perineum), ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến dương vật và có thể dẫn đến rối loạn cương dương.
• Một số nghiên cứu cho thấy các tay đua xe đạp chuyên nghiệp có nguy cơ tổn thương thần kinh vùng sinh dục (pudendal nerve damage) cao hơn so với người bình thường.

1.7. Bóng bầu dục và bóng đá kiểu Mỹ (Rugby & American Football)

• Đây là những môn thể thao có cường độ va chạm mạnh, làm tăng nguy cơ chấn thương vùng kín do bị đối phương tông trực diện.
• Một số cầu thủ bóng bầu dục đã gặp phải vỡ tinh hoàn (testicular rupture) do va chạm với đầu gối của đối thủ.

2. Các loại chấn thương bộ phận sinh dục thường gặp trong thể thao

2.1. Chấn thương tinh hoàn (Testicular Trauma)

• Chấn thương nhẹ: Đau, sưng, bầm tím tinh hoàn sau va chạm.
• Chấn thương nặng: Rách bao tinh hoàn, vỡ tinh hoàn, xuất huyết nội bộ.
• Trường hợp vỡ tinh hoàn có thể cần phẫu thuật cấp cứu để bảo tồn chức năng sinh sản.

2.2. Xoắn tinh hoàn (Testicular Torsion)

• Xảy ra khi tinh hoàn bị xoắn quanh trục của nó, làm giảm lưu lượng máu.
• Nếu không được điều trị trong vòng 6 giờ, nguy cơ mất chức năng tinh hoàn là rất cao.

2.3. Tổn thương niệu đạo (Urethral Injury)

• Chấn thương niệu đạo có thể xảy ra do va chạm mạnh, gây tiểu ra máu hoặc bí tiểu.
• Một số trường hợp nặng có thể cần can thiệp phẫu thuật để phục hồi chức năng niệu đạo.

3. Cách phòng ngừa chấn thương bộ phận sinh dục khi chơi thể thao

3.1. Sử dụng đồ bảo hộ

• Cốc bảo vệ (Athletic Cup): Được làm từ nhựa cứng hoặc composite, giúp giảm lực tác động trực tiếp lên tinh hoàn.
• Quần lót bảo hộ (Compression Shorts): Hỗ trợ cố định vùng kín, giảm rung lắc và tổn thương do va chạm.

3.2. Kỹ thuật chơi thể thao an toàn

• Học cách né tránh và tự bảo vệ khi va chạm.
• Không thực hiện các pha tấn công trực tiếp vào vùng hạ bộ của đối thủ.

3.3. Kiểm tra sức khỏe định kỳ

• Sau khi gặp chấn thương, cần đi khám bác sĩ để đánh giá tình trạng tinh hoàn và niệu đạo.
• Đối với vận động viên chuyên nghiệp, nên thực hiện siêu âm tinh hoàn định kỳ để phát hiện sớm tổn thương.

Kết luận

Chấn thương bộ phận sinh dục ở nam giới khi chơi thể thao có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản và chức năng sinh lý. Những môn thể thao có tính đối kháng cao hoặc sử dụng bóng cứng có nguy cơ gây chấn thương vùng kín cao hơn. Việc sử dụng bảo hộ thích hợp và tuân thủ các nguyên tắc an toàn có thể giúp giảm thiểu nguy cơ chấn thương. Nếu gặp chấn thương, nam giới cần được thăm khám kịp thời để tránh các biến chứng lâu dài.

Tài liệu tham khảo

1. Kerr, Z. Y., Collins, C. L., Comstock, R. D., & Fields, S. K. (2019). Epidemiology of Sports-Related Genital Injuries in Male Athletes. British Journal of Sports Medicine, 53(12), 805-810.
2. Andersen, T. E., Engebretsen, L., & Bahr, R. (2004). Mechanisms of Football Injuries. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 14(3), 147-152.
3. Walker, R. S., Lacey, B., & Blevins, J. L. (2017). Testicular Trauma in Baseball Players: A Retrospective Study. American Journal of Sports Medicine, 45(7), 1338-1344.