Lỗ Đái Lệch Thấp Thể Quy Đầu (Glandular Hypospadias – Q54.0): Dị Tật Bẩm Sinh Thường Gặp Ở Nam Giới

---

Lỗ đái lệch thấp (Hypospadias) là một dị tật bẩm sinh ở nam giới, trong đó lỗ tiểu (lỗ niệu đạo) không nằm ở vị trí bình thường trên đầu dương vật. Lỗ đái lệch thấp thể quy đầu (Glandular Hypospadias – Q54.0) là dạng thường gặp nhất của dị tật này, chiếm khoảng 50-70% các trường hợp. Ở thể này, lỗ tiểu nằm lệch ở mặt dưới của quy đầu (glans penis), gần với vị trí bình thường.

Mặc dù lỗ đái lệch thấp thể quy đầu thường không gây ra những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến khả năng tiểu tiện bình thường và tâm lý của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin chi tiết về lỗ đái lệch thấp thể quy đầu, bao gồm:

• Định nghĩa và nguyên nhân
• Triệu chứng
• Chẩn đoán
• Điều trị
• Chăm sóc sau phẫu thuật
• Những lưu ý quan trọng

1. Định nghĩa và nguyên nhân

Lỗ đái lệch thấp thể quy đầu (Glandular Hypospadias) là dạng lỗ đái lệch thấp nhẹ nhất, trong đó lỗ tiểu (urethral meatus) nằm ở mặt dưới của quy đầu (glans penis), gần với vị trí bình thường.

Nguyên nhân chính xác gây ra lỗ đái lệch thấp thể quy đầu, cũng như các dạng lỗ đái lệch thấp khác, vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một số yếu tố nguy cơ đã được nghiên cứu và cho thấy có liên quan bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Lỗ đái lệch thấp có thể di truyền trong gia đình, có nghĩa là nếu cha hoặc anh em trai bị lỗ đái lệch thấp thì con trai sinh ra cũng có nguy cơ cao hơn bị dị tật này. Theo một số nghiên cứu, khoảng 7% trẻ em bị lỗ đái lệch thấp có người thân trong gia đình cũng bị tình trạng này.
• Yếu tố môi trường: Tiếp xúc với một số hóa chất độc hại trong thời kỳ mang thai như thuốc trừ sâu, bisphenol A (BPA), phthalates… có thể ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của bộ phận sinh dục thai nhi, gây ra lỗ đái lệch thấp.
  • Theo nghiên cứu của Carmichael và cộng sự (2013) công bố trên tạp chí Environmental Health Perspectives, tiếp xúc với thuốc trừ sâu trong thời kỳ mang thai có thể làm tăng nguy cơ sinh con bị lỗ đái lệch thấp.
• Yếu tố nội tiết: Rối loạn nội tiết tố ở người mẹ trong thời kỳ mang thai, đặc biệt là thiếu hụt hormone nam ở thai nhi, cũng được cho là có liên quan đến lỗ đái lệch thấp.
• Tuổi của người mẹ: Một số nghiên cứu cho thấy người mẹ sinh con ở độ tuổi lớn hơn có nguy cơ sinh con bị lỗ đái lệch thấp cao hơn.
• Sinh non: Trẻ sinh non cũng có nguy cơ bị lỗ đái lệch thấp cao hơn trẻ sinh đủ tháng.

2. Triệu chứng

Triệu chứng chủ yếu của lỗ đái lệch thấp thể quy đầu là lỗ tiểu (urethral opening) không nằm ở đầu dương vật mà nằm ở mặt dưới của quy đầu. Ngoài ra, có thể có một số dấu hiệu kèm theo như:

• Dương vật cong xuống dưới (chordee): Đây là tình trạng dương vật bị cong về phía bụng do sự co rút của lớp da dưới niệu đạo. Chordee thường gặp ở các trường hợp lỗ đái lệch thấp nặng, nhưng cũng có thể xuất hiện ở thể quy đầu.
• Bao quy đầu phát triển không đầy đủ: Bao quy đầu (foreskin) có thể không bao phủ hoàn toàn quy đầu, hoặc có hình dạng bất thường.

3. Chẩn đoán

Lỗ đái lệch thấp thể quy đầu thường được chẩn đoán bằng cách thăm khám lâm sàng bộ phận sinh dục của trẻ. Bác sĩ sẽ quan sát vị trí của lỗ tiểu, kiểm tra xem dương vật có bị cong hay không và đánh giá sự phát triển của bao quy đầu.

Trong một số trường hợp, có thể cần thực hiện thêm các xét nghiệm hình ảnh như siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) để kiểm tra hình dạng và cấu trúc của niệu đạo và các cơ quan lân cận.

4. Điều trị

Lỗ đái lệch thấp thể quy đầu thường không cần phải phẫu thuật nếu không gây ra bất kỳ vấn đề gì về chức năng tiểu tiện. Tuy nhiên, nếu lỗ tiểu nằm quá thấp hoặc có chordee, phẫu thuật sẽ được chỉ định để:

• Đưa lỗ tiểu về vị trí bình thường.
• Nắn thẳng dương vật.
• Tạo hình bao quy đầu.

Phẫu thuật cho lỗ đái lệch thấp thể quy đầu thường đơn giản hơn so với các dạng lỗ đái lệch thấp khác. Thời điểm phẫu thuật thường được thực hiện khi trẻ từ 6 đến 18 tháng tuổi.

5. Chăm sóc sau phẫu thuật

Sau phẫu thuật, trẻ cần được chăm sóc cẩn thận để phòng ngừa biến chứng và giúp vết mổ mau lành:

• Vệ sinh vết mổ sạch sẽ theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Cho trẻ uống thuốc kháng sinh và giảm đau theo đơn.
• Theo dõi dấu hiệu nhiễm trùng như sưng, đỏ, đau, chảy mủ…
• Hạn chế cho trẻ vận động mạnh trong vài tuần đầu sau phẫu thuật.
• Tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ.

6. Những lưu ý quan trọng

• Lỗ đái lệch thấp thể quy đầu là một dị tật bẩm sinh phổ biến, có thể ảnh hưởng đến chức năng tiểu tiện và tâm lý của trẻ.
• Phát hiện và điều trị sớm giúp trẻ tránh được những biến chứng và có một cuộc sống bình thường.
• Cha mẹ cần quan tâm đến sức khỏe của con, đưa con đi khám bác sĩ chuyên khoa ngay khi phát hiện bất thường ở bộ phận sinh dục.
• Sau phẫu thuật, cha mẹ cần tuân thủ đúng hướng dẫn chăm sóc của bác sĩ để giúp con phục hồi nhanh chóng và phòng ngừa biến chứng.

Kết luận

Lỗ đái lệch thấp thể quy đầu là một dị tật bẩm sinh thường gặp ở nam giới. Mặc dù thường không gây ra những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe, nhưng nếu không được quan tâm và điều trị kịp thời, nó vẫn có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Cha mẹ cần nâng cao nhận thức về dị tật này, chủ động đưa con đi khám bác sĩ khi phát hiện dấu hiệu bất thường để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện cho trẻ.

Tài liệu tham khảo

1. Carmichael, S.L., et al. (2013). Hypospadias and residential proximity to pesticide applications during pregnancy. Environmental Health Perspectives, 121(10), 1144-1150.