1. Giới thiệu về gãy dương vật

Gãy dương vật là một chấn thương hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, xảy ra khi dương vật đang cương cứng bị cong mạnh hoặc chịu một lực tác động đột ngột, dẫn đến vỡ lớp vỏ bao xơ (tunica albuginea) của thể hang. Đây là một cấp cứu y khoa cần can thiệp ngay lập tức để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm rối loạn cương dương, cong vẹo dương vật hoặc mất chức năng sinh lý. Điều trị kịp thời và chính xác là yếu tố quan trọng để đảm bảo phục hồi hoàn toàn.

2. Các mục tiêu của điều trị gãy dương vật

Điều trị gãy dương vật nhằm đạt được các mục tiêu sau:

• Phục hồi chức năng cương dương: Đảm bảo dương vật có thể cương cứng bình thường sau chấn thương.
• Ngăn ngừa biến dạng: Tránh các tình trạng cong vẹo dương vật hoặc hình thành sẹo xơ.
• Phòng ngừa các biến chứng: Như rối loạn cương dương, sẹo mô, tổn thương niệu đạo và các biến chứng liên quan đến tiểu tiện.
• Đảm bảo phục hồi hoàn toàn và không để lại di chứng lâu dài.

3. Các phương pháp điều trị gãy dương vật

Điều trị gãy dương vật có thể chia thành hai phương pháp chính: phẫu thuật và điều trị bảo tồn. Tuy nhiên, phần lớn các nghiên cứu và hướng dẫn y khoa hiện nay đều khuyến nghị điều trị phẫu thuật để đạt được kết quả tốt nhất.

a. Điều trị phẫu thuật

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chủ đạo và mang lại hiệu quả cao nhất trong việc điều trị gãy dương vật. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng điều trị phẫu thuật ngay lập tức giúp giảm nguy cơ biến chứng và cải thiện khả năng phục hồi chức năng cương dương.

Quy trình phẫu thuật

• Gây mê: Quá trình phẫu thuật thường được thực hiện dưới gây mê toàn thân hoặc gây tê tủy sống.
• Rạch da: Bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch một đường nhỏ trên da dương vật để tiếp cận vùng tổn thương.
• Khâu lớp tunica albuginea: Mục tiêu của phẫu thuật là khâu lại vết rách trên lớp tunica albuginea (bao quanh thể hang) và loại bỏ bất kỳ khối máu tụ nào. Thông thường, chỉ khâu không tiêu sẽ được sử dụng để khâu các vết rách này lại.
• Kiểm tra niệu đạo: Trong trường hợp nghi ngờ tổn thương niệu đạo (khi có máu chảy ra từ lỗ tiểu), bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra niệu đạo và thực hiện phẫu thuật khâu lại nếu có tổn thương.
• Loại bỏ máu tụ: Nếu máu tụ xuất hiện trong các khoang mô, bác sĩ sẽ loại bỏ nó để ngăn ngừa hình thành sẹo mô sau này.

Ưu điểm của phẫu thuật

• Tỷ lệ thành công cao: Phẫu thuật có tỷ lệ thành công rất cao, giúp phục hồi hoàn toàn chức năng cương dương cho bệnh nhân trong hầu hết các trường hợp.
• Giảm biến chứng: Phẫu thuật khâu lại tunica albuginea giúp giảm thiểu các biến chứng như cong vẹo dương vật, hình thành sẹo xơ và rối loạn cương dương.
• Phục hồi nhanh chóng: Thời gian phục hồi sau phẫu thuật thường ngắn, và bệnh nhân có thể quay lại sinh hoạt tình dục bình thường sau 6-8 tuần.

Biến chứng sau phẫu thuật

Mặc dù tỷ lệ biến chứng sau phẫu thuật là rất thấp, nhưng một số biến chứng có thể xảy ra, bao gồm:

• Sẹo mô: Có thể hình thành sẹo trong lớp mô cương, dẫn đến nguy cơ cong dương vật hoặc rối loạn cương dương.
• Nhiễm trùng: Mặc dù hiếm gặp, nhưng nhiễm trùng có thể xảy ra nếu không được kiểm soát tốt.
• Cong vẹo dương vật: Trong một số ít trường hợp, dương vật có thể bị cong nhẹ do mô không lành hoàn toàn đúng cách.

b. Điều trị bảo tồn (không phẫu thuật)

Điều trị bảo tồn chỉ được xem xét trong những trường hợp rất nhẹ và không có biến chứng, nhưng hiện nay ít được khuyến nghị do tỷ lệ biến chứng cao hơn so với phẫu thuật. Phương pháp này bao gồm:

• Băng ép dương vật: Dùng băng để ép giữ dương vật ở vị trí thẳng và tránh sưng nề.
• Dùng thuốc giảm đau và kháng viêm: Các loại thuốc giảm đau và kháng viêm không steroid (NSAIDs) được sử dụng để giảm đau và ngăn ngừa viêm.
• Chườm lạnh: Chườm lạnh có thể được sử dụng để giảm sưng và đau trong giai đoạn đầu sau chấn thương.
• Sử dụng thuốc ức chế cương dương: Đôi khi, các loại thuốc ức chế cương dương như phenylephrine có thể được sử dụng để ngăn chặn tình trạng cương dương trong thời gian hồi phục, giúp dương vật không bị tổn thương thêm.

Nhược điểm của điều trị bảo tồn

• Nguy cơ biến chứng cao: Phương pháp bảo tồn có nguy cơ cao gây ra các biến chứng như cong dương vật, rối loạn cương dương và hình thành sẹo xơ trong thể hang.
• Phục hồi không hoàn toàn: Một số bệnh nhân có thể không phục hồi hoàn toàn khả năng cương cứng sau điều trị bảo tồn, dẫn đến các vấn đề sinh lý kéo dài.

c. Điều trị tổn thương niệu đạo kèm theo

Trong một số trường hợp, gãy dương vật có thể đi kèm với tổn thương niệu đạo (ống dẫn nước tiểu qua dương vật). Các bước điều trị trong trường hợp này bao gồm:

• Phẫu thuật khâu lại niệu đạo: Nếu niệu đạo bị rách, bác sĩ sẽ tiến hành khâu lại niệu đạo bằng cách sử dụng chỉ khâu vi phẫu để đảm bảo không có rò rỉ nước tiểu hoặc tinh dịch.
• Đặt ống thông tiểu: Sau phẫu thuật, bệnh nhân thường cần đặt ống thông tiểu tạm thời trong vài ngày để đảm bảo niệu đạo không bị căng và giúp vết thương lành lại.

4. Chăm sóc sau phẫu thuật

Chăm sóc sau phẫu thuật là một phần quan trọng trong quá trình điều trị gãy dương vật để đảm bảo phục hồi hoàn toàn và giảm nguy cơ biến chứng.

a. Nghỉ ngơi và kiêng quan hệ tình dục

Bệnh nhân cần tránh hoạt động tình dục ít nhất 6-8 tuần sau phẫu thuật để cho phép vết thương lành hoàn toàn. Ngoài ra, cần tránh các hoạt động mạnh hoặc tác động lực lên vùng dương vật trong thời gian này.

b. Theo dõi sưng tấy và đau

Bệnh nhân có thể bị sưng và đau nhẹ sau phẫu thuật, điều này là bình thường. Tuy nhiên, nếu sưng hoặc đau tăng lên đáng kể, có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc biến chứng khác, và cần đi khám lại ngay lập tức.

c. Sử dụng thuốc giảm đau và kháng sinh

Thuốc giảm đau và kháng sinh có thể được kê đơn sau phẫu thuật để kiểm soát đau và ngăn ngừa nhiễm trùng. Bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng và cách dùng thuốc.

d. Kiểm tra định kỳ

Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần đi kiểm tra định kỳ với bác sĩ để đảm bảo vết thương lành đúng cách và không có biến chứng như sẹo xơ hoặc cong vẹo dương vật.

5. Biến chứng lâu dài

Mặc dù điều trị phẫu thuật thường có tỷ lệ thành công cao, một số biến chứng lâu dài có thể xảy ra, đặc biệt nếu việc điều trị không được thực hiện kịp thời hoặc đúng cách:

• Rối loạn cương dương: Một số bệnh nhân có thể gặp vấn đề với chức năng cương dương sau chấn thương, đặc biệt nếu thể hang bị tổn thương nghiêm trọng hoặc hình thành sẹo xơ.
• Cong dương vật: Nếu vết thương không lành hoàn toàn, có thể dẫn đến tình trạng cong vẹo dương vật khi cương cứng, gây ra khó khăn trong quan hệ tình dục.
• Sẹo xơ: Sẹo mô có thể hình thành trong thể hang, làm ảnh hưởng đến khả năng cương dương hoặc gây đau khi cương.

6. Kết luận

Điều trị gãy dương vật là một quá trình khẩn cấp và đòi hỏi can thiệp phẫu thuật kịp thời để đảm bảo khả năng phục hồi hoàn toàn. Phẫu thuật là phương pháp điều trị hiệu quả nhất, giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng và đảm bảo dương vật có thể hoạt động bình thường trở lại. Điều trị bảo tồn chỉ được áp dụng trong những trường hợp rất nhẹ và không có tổn thương nghiêm trọng, nhưng phương pháp này thường không được khuyến nghị do tỷ lệ biến chứng cao. Chăm sóc sau phẫu thuật và theo dõi cẩn thận là yếu tố quan trọng để đạt được kết quả điều trị tốt nhất.

Tài liệu tham khảo

1. Eke, N. (2002). Fracture of the penis. British Journal of Urology International, 90(7), 647-652. doi:10.1046/j.1464-410x.2002.02986.x
2. Barros, R., Schulman, C. C., & Correa, C. A. (2013). Penile Fracture: Diagnosis and Treatment. Urology Journal, 10(4), 221-225.
3. Amer, T., Wilson, R., Chlosta, P., AlBuheissi, S., Qazi, H., & Fraser, M. (2016). Penile Fracture: A Meta-Analysis. The Urologic Clinics of North America, 43(4), 517-523.

Xem thêm bài viết cùng chuyên mục:

• Nguyên Nhân Gãy Dương Vật
• Triệu Chứng Của Gãy Dương Vật