1. Giới thiệu

Gãy dương vật là một tổn thương hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, thường xảy ra khi dương vật đang cương cứng bị tác động mạnh, dẫn đến rách lớp vỏ bao xơ của thể hang (tunica albuginea).

Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, gãy dương vật có thể dẫn đến nhiều biến chứng lâu dài, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, khả năng tình dục và tâm lý của bệnh nhân. Dưới đây là phân tích chi tiết về các biến chứng có thể xảy ra sau gãy dương vật.

2. Các biến chứng của gãy dương vật

a. Rối loạn cương dương

Rối loạn cương dương là một trong những biến chứng phổ biến và nghiêm trọng nhất sau gãy dương vật. Hiện tượng này xảy ra khi dương vật không thể đạt hoặc duy trì trạng thái cương cứng đủ để thực hiện hoạt động tình dục.

Nguyên nhân gây rối loạn cương dương sau gãy dương vật

• Tổn thương mô cương: Khi lớp tunica albuginea bị rách, mô cương trong thể hang có thể bị tổn thương nghiêm trọng, dẫn đến sự phá vỡ khả năng chứa máu của thể hang. Điều này làm giảm khả năng cương cứng của dương vật.
• Hình thành sẹo xơ: Sau chấn thương, mô sẹo có thể hình thành bên trong thể hang hoặc lớp vỏ bao xơ. Mô sẹo này cản trở khả năng dương vật mở rộng và chứa máu, từ đó ảnh hưởng đến khả năng cương dương.
• Tổn thương mạch máu và thần kinh: Quá trình chấn thương có thể làm tổn hại đến các mạch máu nhỏ và các dây thần kinh điều khiển cương dương. Điều này làm giảm khả năng lưu thông máu đến dương vật và cản trở khả năng cương cứng.

Hậu quả tâm lý

Rối loạn cương dương không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh lý mà còn có tác động tâm lý sâu sắc đối với nam giới. Bệnh nhân có thể cảm thấy lo lắng, tự ti, và trong nhiều trường hợp có thể phát triển các rối loạn tâm lý như trầm cảm, lo âu.

b. Cong vẹo dương vật

Cong vẹo dương vật là một biến chứng thường gặp sau gãy dương vật, đặc biệt khi tổn thương không được điều trị đúng cách hoặc bị trì hoãn.

Cơ chế gây cong dương vật

• Sẹo xơ: Khi thể hang bị tổn thương, lớp tunica albuginea sẽ lành lại bằng mô sẹo. Mô sẹo thường không có tính đàn hồi như mô bình thường, dẫn đến tình trạng co rút hoặc căng kéo mô khi dương vật cương cứng. Điều này dẫn đến sự cong hoặc vẹo dương vật trong quá trình cương.
• Không đều về chiều dài mô cương: Nếu một bên của thể hang bị tổn thương nặng hơn bên kia, có thể dẫn đến sự không đều về khả năng mở rộng mô cương. Kết quả là dương vật có xu hướng cong hoặc lệch về phía bị tổn thương.

Ảnh hưởng đến chức năng tình dục

Cong vẹo dương vật có thể gây ra những khó khăn trong hoạt động tình dục. Tình trạng cong hoặc lệch có thể gây đau khi quan hệ và làm giảm khả năng xâm nhập, dẫn đến khó khăn trong việc duy trì mối quan hệ tình dục thoải mái và thỏa mãn. Trong những trường hợp nặng, bệnh nhân có thể không thể quan hệ tình dục bình thường.

c. Sẹo mô và xơ hóa thể hang

Sẹo mô và xơ hóa thể hang là những biến chứng cấu trúc quan trọng sau gãy dương vật, và chúng thường là nguyên nhân dẫn đến các biến chứng khác như rối loạn cương dương và cong dương vật.

Nguyên nhân hình thành sẹo và xơ hóa

• Lành lại không đúng cách: Sau chấn thương, quá trình lành lại của cơ thể có thể dẫn đến hình thành mô sẹo không đồng đều bên trong lớp tunica albuginea hoặc thể hang. Quá trình này gây ra sự mất cân bằng trong cấu trúc của dương vật, dẫn đến xơ hóa.
• Máu tụ không được loại bỏ: Nếu máu tụ sau chấn thương không được loại bỏ hoàn toàn, các mảng máu tụ có thể cứng lại và hình thành mô sẹo trong thể hang, dẫn đến xơ hóa mô.

Hậu quả của xơ hóa thể hang

Xơ hóa thể hang làm giảm tính đàn hồi của dương vật, gây khó khăn trong quá trình cương cứng. Khi cương, mô xơ không giãn ra như mô bình thường, dẫn đến tình trạng dương vật cong, ngắn lại, hoặc thậm chí gây đau khi cương. Ngoài ra, xơ hóa cũng có thể cản trở khả năng lưu thông máu bên trong dương vật, làm tăng nguy cơ rối loạn cương dương.

d. Rò niệu đạo

Rò niệu đạo là một biến chứng nguy hiểm và ít gặp hơn, xảy ra khi chấn thương gãy dương vật làm tổn thương niệu đạo (ống dẫn nước tiểu qua dương vật). Nếu niệu đạo bị rách và không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến tình trạng rò rỉ nước tiểu ra ngoài các mô xung quanh.

Biểu hiện của rò niệu đạo

• Chảy máu từ niệu đạo: Dấu hiệu đầu tiên của tổn thương niệu đạo là chảy máu từ lỗ tiểu sau chấn thương.
• Khó tiểu hoặc bí tiểu: Khi niệu đạo bị tổn thương, bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc tiểu tiện, thậm chí dẫn đến bí tiểu hoàn toàn.
• Rò rỉ nước tiểu: Nước tiểu có thể rò rỉ vào các mô xung quanh, gây nhiễm trùng và viêm nhiễm mô mềm.

Điều trị rò niệu đạo

Trong những trường hợp rò niệu đạo, cần can thiệp phẫu thuật khẩn cấp để khâu lại niệu đạo và đặt ống thông tiểu để đảm bảo quá trình lành lại diễn ra đúng cách. Nếu không được điều trị, rò niệu đạo có thể dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng và gây tổn thương vĩnh viễn cho đường tiết niệu.

e. Nhiễm trùng

Nhiễm trùng có thể xảy ra sau khi gãy dương vật, đặc biệt nếu vết thương không được điều trị đúng cách hoặc không vệ sinh tốt sau phẫu thuật.

Nguyên nhân gây nhiễm trùng

• Vết thương hở: Quá trình phẫu thuật để điều trị gãy dương vật có thể để lại các vết thương hở, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng.
• Máu tụ và dịch mủ: Nếu các mảng máu tụ hoặc dịch mủ không được loại bỏ hoàn toàn, chúng có thể trở thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.

Triệu chứng và biến chứng của nhiễm trùng

• Sưng tấy và đỏ vùng dương vật: Vùng bị tổn thương có thể sưng to, đỏ, và đau nhức hơn bình thường.
• Sốt và cảm giác mệt mỏi: Nhiễm trùng nặng có thể dẫn đến sốt, ớn lạnh, và cảm giác mệt mỏi.
• Hoại tử mô: Nếu nhiễm trùng không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến hoại tử mô tại vùng dương vật, gây mất mô và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng sinh lý.

f. Tái phát rối loạn cương dương hoặc biến dạng

Mặc dù phẫu thuật điều trị gãy dương vật thường rất thành công, nhưng một số bệnh nhân có thể tái phát các biến chứng lâu dài sau nhiều năm. Tái phát rối loạn cương dương hoặc biến dạng có thể xảy ra do mô sẹo tiếp tục phát triển hoặc do xơ hóa mô tiến triển theo thời gian.

3. Ngăn ngừa và quản lý biến chứng

a. Điều trị phẫu thuật kịp thời

Điều trị phẫu thuật ngay lập tức trong vòng vài giờ sau khi xảy ra chấn thương là cách hiệu quả nhất để giảm nguy cơ biến chứng. Phẫu thuật giúp khâu lại vết rách của tunica albuginea, loại bỏ máu tụ và ngăn ngừa hình thành sẹo mô.

b. Chăm sóc sau phẫu thuật

Chăm sóc đúng cách sau phẫu thuật là yếu tố quan trọng trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng và các biến chứng khác. Bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, sử dụng thuốc giảm đau và kháng sinh theo chỉ định, và tránh hoạt động mạnh trong thời gian hồi phục.

c. Theo dõi dài hạn

Bệnh nhân nên đi kiểm tra định kỳ sau phẫu thuật để theo dõi quá trình lành lại và phát hiện sớm các biến chứng như sẹo mô, cong dương vật, hoặc rối loạn cương dương. Điều này giúp quản lý biến chứng tốt hơn và điều trị kịp thời nếu có vấn đề phát sinh.

4. Kết luận

Gãy dương vật là một chấn thương nghiêm trọng có thể dẫn đến nhiều biến chứng, từ rối loạn cương dương, cong vẹo dương vật đến tổn thương niệu đạo và nhiễm trùng. Việc điều trị kịp thời và chăm sóc đúng cách là yếu tố quan trọng để giảm thiểu nguy cơ biến chứng và đảm bảo phục hồi hoàn toàn. Bệnh nhân cần được theo dõi cẩn thận và can thiệp y tế sớm nếu có dấu hiệu của bất kỳ biến chứng nào để đảm bảo chất lượng cuộc sống và sức khỏe tình dục về sau.

Tài liệu tham khảo

1. Eke, N. (2002). Fracture of the penis. British Journal of Urology International, 90(7), 647-652. doi:10.1046/j.1464-410x.2002.02986.x
2. Barros, R., Schulman, C. C., & Correa, C. A. (2013). Penile Fracture: Diagnosis and Treatment. Urology Journal, 10(4), 221-225.
3. Amer, T., Wilson, R., Chlosta, P., AlBuheissi, S., Qazi, H., & Fraser, M. (2016). Penile Fracture: A Meta-Analysis. The Urologic Clinics of North America, 43(4), 517-523.

Xem thêm bài viết cùng chuyên mục:

• Chẩn Đoán Gãy Dương Vật
• Điều Trị Gãy Dương Vật