Giới Tinh Tế
Trung tâm Sức khoẻ Nam Giới Men's Health
Người nào thực hành thiền Vipassana đúng cách thì hành động, nói năng & cách ứng xử của người ấy sẽ ngày càng tinh tế hơn, do họ thường thận trọng-chú tâm-quan sát, thường trở về-trọn vẹn-tỉnh thức, nên tâm họ thường trong lành-định tĩnh-sáng suốt, hoặc rỗng rang-lặng lẽ-trong sáng. Lúc đó biểu hiện ra ngoài là họ rất tinh tế trong nói năng, hành động và ứng xử.
Nhìn bên ngoài, có thể không biết rõ một người học Đạo cách nào? Chứng ngộ tới đâu? Nhưng chỉ cần xem người ấy ứng xử như thế nào trong đời sống là biết trình độ tâm của người ấy tới đâu.
Một người có thể nói họ đã hành thiền Vipassana, hay hành thiền nào đó khác. Họ cũng có thể nói là đã “kiến tánh” gì không biết, nhưng nếu trong đời sống họ ứng xử tùy tiện, thiếu tinh tế thì chắc chắn trong pháp hành của người ấy có gì đó sai rồi.
Biểu hiện sự tu học của một người chính là mức độ giới-định-tuệ nơi họ, trong đó Giới tức là hành động tinh tế. Giới có ý nghĩa khác nhau, tương ứng với trình độ tâm của mỗi người
֎ Lúc đầu khi trình độ tâm còn thấp, còn mê mờ thì Giới có ý nghĩa “ngăn cấm” – dành cho những người đã làm sai, bây giờ giới ngăn cấm để bảo vệ họ không làm sai nữa.
֎ Cao hơn một chút, khi trình độ tâm đã bớt mê mờ, nhưng còn chưa vững vàng thì Giới có ý nghĩa “ngăn ngừa” – giúp những ai chưa làm sai thì tránh không làm sai.
֎ Với trình độ tâm đã tương đối trong sáng, vững vàng thì Giới nghĩa là “điều học” – qua sự đối chiếu những quy định với hoàn cảnh thực tế mà mỗi người tự trải nghiệm & chiêm nghiệm xem mình nên sát sinh hay không sát sinh, nói dối hay không nói dối,… để học hỏi cách ứng xử sao cho không hại mình hại người.
֎ Khi trình độ tâm đã thông suốt được trong-ngoài, thì không còn là giới chế định nữa mà Giới chỉ là sự “thận trọng”, tức bắt đầu chuyển sang giới tự tánh. Sự thận trọng trong mọi hành động, nói năng khiến cách ứng xử trở nên ngày càng tinh tế, lợi mình lợi người hơn nữa.
֎ Với trình độ tâm cao hơn nữa, cuối cùng Giới chính là sự “thanh tịnh”, lúc ấy dù có nói hay không, có làm hay không cũng đều thanh tịnh, cũng đều vô cùng tinh tế và lợi mình lợi người.
Cho nên muốn biết một người có giới-định-tuệ tới đâu thì chỉ cần xem cách ứng xử của người ấy có tinh tế hay không? Nếu một người thường sáng suốt rõ biết mình, luôn được soi sáng trong thân-thọ-tâm-pháp thì người ấy luôn ứng ra lời nói-hành động-ứng xử rất tinh tế.
Còn những người dù thực hành bao nhiêu pháp môn, hành bao nhiêu loại thiền mà vẫn nói năng tùy tiện & hành động thiếu tinh tế thì chắc chắn sự tu học chưa tới đâu…
Thầy Viên Minh
Xem thêm bài viết cùng chuyên mục: